Sentimentalizm (fr. sentiment - duyğu, hiss) həddindən artıq duyğusallıq, həssaslıq, nazikürəklilik kimi tərif oluna bilər. Lakin bu sadə tərif, sentimentalizmin mürəkkəb və çoxşaxəli təbiətini tam əks etdirmir. Sentimentalizm, əsasən, özünü göstərmə formasına görə, həm müsbət, həm də mənfi mənalarda işlənə bilən bir anlayışdır.
Müsbət mənada sentimentalizm, insanın dərin duyğularına, xüsusilə məhəbbətə, dostluğa, vətənə bağlılığa və xeyriyyəçiliyə olan həssaslığının yüksək səviyyədə olması kimi başa düşülür. Bu, insanın ətraf aləmin gözəlliklərinə, insan münasibətlərinin incəliklərinə həssaslığı və onları dərin duymaq qabiliyyəti deməkdir. Bu mənada sentimentalizm, incə ruhluluq, şəfqət və empatiya ilə əlaqələndirilir.
Mənfi mənada isə sentimentalizm, həddən artıq duyğusal reaksiyalar, sentymental və süni duyğuların nümayişi, gerçəkliyi qəbul etməkdə çətinlik, özünü yalançı bir duyğusallıqla əhatə etmə kimi anlaşılır. Bu, həqiqi duyğuların yerinə süni və sentymental emosiyaların üstünlük təşkil etməsi, həqiqi həyat problemlərindən qaçmaq üçün romantikləşdirilmiş, idealizə edilmiş bir dünyaya sığınmaq və realist olmaqdan imtina etməklə xarakterizə olunur.
Sentimentalizmin ədəbiyyatda və incəsənətdə özünəməxsus yeri vardır. 18-ci əsrdə Avropada geniş yayılmış ədəbi-bədii axım olan sentimentalizm, əsərlərdə həddindən artıq duyğusallığın, xüsusilə mərhəmət və şəfqət hisslərinin təsvirinə böyük önəm verirdi. Lakin bu axımın həddən artıq duyğusallıq səbəbindən tənqid olunması da maraqlıdır. Belə ki, həddən artıq sentimental əsərlərin süni və inanılmaz gəlməsi tənqidin əsas səbəblərindən biri idi.
Müasir Azərbaycan dilində “sentimentalizm” sözü əsasən mənfi kontekstdə, yəni həddindən artıq və süni duyğusallıq mənasında işlənir. Məsələn: “Onun danışığında həddindən artıq sentimentalizm var idi.” və ya "Bu film həddindən artıq sentimental idi, mən heç xoşuma gəlmədi." kimi cümlələrdə sentimentalizmin mənfi mənası öz əksini tapır. Lakin müəyyən kontekstlərə uyğun olaraq müsbət mənada da işlədilə bilər, məsələn, “Onun şeirlərində dərin sentimentalizm hiss olunur” ifadəsində sentimentalizm yaradıcılıq tərzini xarakterizə edir.