izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Seysmoqram [yun. seismos – zəlzələ və gramma – yazma] – Yer kürəsinin təkcə zəlzələlərdən deyil, həm də başqa geoloji proseslər və ya partlayışlar nəticəsində yaranan seysmik dalğaların gücünü və yayılma sürətini qeydə alan cihaz – seysmoqraf tərəfindən avtomatik olaraq yazılan qrafik təsvirdir. Seysmoqram, yəni seysmik dalğaların qrafik təsviri, müxtəlif növ sensorlardan (seysmoqraflar) alınan məlumatları əks etdirir və bu məlumatlar zəlzələnin və ya digər seysmik hadisələrin intensivliyini, dərinliyini, epikentrini və başqa vacib parametrlərini təyin etməyə imkan verir.

Seysmoqramda əks olunan əyri xətlər (seysmoqram əyriləri) seysmik dalğaların zaman ərzində amplitud dəyişikliklərini göstərir. Fərqli növ seysmik dalğalar (P dalğaları, S dalğaları, səthi dalğaları) seysmoqramda müxtəlif xarakterli əyrilər kimi təsvir olunur. Bu əyrilərin analizi zəlzələnin mənbəyinin xüsusiyyətləri haqqında dəqiq məlumat almağa imkan verir. Məlumatların analizi mütəxəssislər tərəfindən aparılır və zəlzələnin gücü (magnituda), dərinliyi, epikentri, fokusunun yeri və seysmik dalğaların yayılma sürəti kimi parametrlərin müəyyən edilməsinə xidmət edir.

Seysmoqramların təhlili yalnız zəlzələlərin öyrənilməsində deyil, həm də neft və qaz axtarışlarında, geotermal enerji mənbələrinin aşkarlanmasında, yeraltı nüvə partlayışlarının aşkarlanması və monitorinqi kimi müxtəlif sahələrdə geniş tətbiq olunur. Müasir seysmoqraflar rəqəmsal texnologiya əsasında işləyir və seysmoqramları rəqəmli formada qeyd edir, bu da məlumatların emalını və təhlilini daha effektiv və dəqiq edir. Seysmoloqlar tərəfindən istifadə olunan proqram təminatları seysmoqramların analizini avtomatlaşdırır və zəlzələlərin xarakteristikalarının müəyyən edilməsini sürətləndirir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz