Səbzə (fars. سبزه) sözü Azərbaycan dilində əsasən "yaşıl, təzə ot" mənasında işlənmişdir. Lakin zaman keçdikcə məna genişlənməklə bəzi dialektlərdə və xüsusilə də qida mədəniyyətində spesifik mənalar qazanmışdır. Lüğətlərdə əsasən "əla kişmiş növü" kimi təqdim olunmasına baxmayaraq, bu, sözün tam mənasını əks etdirmir.
Farsca "سبزه" (səbzə) sözünün kökü "سبز" (sæbz) sözündəndir və "yaşıl" deməkdir. Bu məna əsas götürülərək, "səbzə"nin əvvəlcə "yaşıl otlar, bitkilər" mənasını ifadə etdiyini söyləmək olar. Sonralar, bu ümumi məna daxilində müəyyən bitki növləri, o cümlədən yeməli və dadlı otlar, meyvə və tərəvəzlər üçün istifadə olunmağa başlamışdır.
Beləliklə, "səbzə" sözünün mənasını aşağıdakı kimi genişləndirmək olar:
- Ümumi məna: Yaşıl, təzə otlar, bitkilər.
- Spesifik məna (dialektik və qida mədəniyyətində):
- Xüsusi bir növ kişmiş (məsələn, əla keyfiyyətli, iri, şirin kişmiş). Bu məna daha çox şifahi dil və regional lüğətlərdə rast gəlinir.
- Müxtəlif yeməli bitkilər, tərəvəzlər və meyvələr. Nümunə olaraq, verilən cümlədəki "səbzə", süfrədə olan müxtəlif quru meyvə və meyvələrlə yanaşı qeyd olunmuşdur ki, bu da onun müəyyən bir növ kişmişdən daha geniş məna daşıdığını göstərir.
Cümlədəki istifadəsi də sözün mənasını dəqiqləşdirmir. "Süfrədə tut qurusu, miyanpur, innab, ləbləbi, kişmiş, səbzə, alma, portağal da olardı" cümləsində "səbzə"nin quru meyvələr içərisində yer alması onun əsasən yaşıl bitkiləri ifadə etmədiyini göstərir. Bu kontekstdə, "səbzə" xüsusi bir növ kişmiş, ya da ümumiyyətlə, quru meyvələri əhatə edən geniş bir anlayış ola bilər.
Qısaca, "səbzə" sözünün mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilər, ancaq əsasında farsca "yaşıl" sözündən törəmişdir və bu mənanın izlərini müxtəlif istifadə formalarında görmək mümkündür.