Səmimilik (ərəb. صميمية - səmimijjə) sözü "sami" (samiyyət) kökündən törəmişdir. Samiyyət isə dilinə, ürəyinə və əməlinə uyğun gələn, yalan və riyakarlıqdan uzaq, daxili hissləri açıq şəkildə ifadə edən, təbii və səmimi davranışı bildirir. Sözün birinci mənası olan “səmimiliy” ilə birbaşa sinonimdir və əsasən bu mənada işlənir. Səmimilik, insanda olan səmimi hisslərin, niyyətlərin və davranışların açıq və dürüst şəkildə ifadə olunmasıdır. Bu, sadəcə sözlərdə deyil, həm də hərəkətlərdə əks olunur və güvən, etibar və qarşılıqlı anlaşmanı gücləndirir.
Səmimiliyin əlamətləri arasında təbii davranış, dürüstlük, açıq-saçıqlıq, riyakarlıqdan uzaq olmaq, sözlə əməlin bir-birinə uyğunluğu və həqiqi hisslərin ifadə olunması yer alır. Səmimilik insan münasibətlərində çox önəmli rol oynayır; çünki qarşı tərəfdə etimad yaradır və davamlı, sağlam əlaqələrin qurulmasına kömək edir.
Misal üçün: “[Daşdəmirin] gözlərində və sözlərində elə bir sadəlik və səmimilik vardı ki, bu, dinləyənlərə də sirayət edirdi” cümləsində səmimilik, Daşdəmirin sözlərinin və davranışlarının gerçək hisslərini əks etdirdiyini, yalan və riyakarlıqdan uzaq olduğunu bildirir. Onun səmimiyyəti dinləyənlərdə də müsbət təsir yaradır və onların da ona qarşı daha səmimi olmalarına səbəb olur. Başqa bir misalda, “Onun səmimiliyi hər kəsin ürəyini fəth etdi” cümləsində səmimilik, insanın xarakterinin müsbət bir xüsusiyyəti kimi təqdim edilir və bu xüsusiyyətin başqalarında müsbət emosiyalar yaratdığını göstərir.
Qeyd etmək lazımdır ki, “səmimilik” sözü bəzən “söhbətcillik”, “açığı söyləmək” kimi mənalarda da işlənə bilsə də, əsas mənası yuxarıda göstərilən kimi ürəkdən gələn dürüstlük və təbii davranışdır. Bu mənada, səmimilik yalnız şəxsi münasibətlərdə deyil, həm də ictimai həyatın müxtəlif sahələrində – iş, təhsil, siyasət və s. böyük əhəmiyyət kəsb edir.