izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Sərapərdə sözü fars mənşəlidir (سراپرده‌). Köhnə Azərbaycan dilində və Şərq mədəniyyətində, xüsusilə də padşahların saraylarında istifadə olunan bir termindir. Əsas mənası, sarayın böyük qəbul otağının qapısında və ya hərəmxana ilə qəbul otağı arasında yerləşdirilən, adətən böyük ölçülü və zərif materialdan hazırlanmış bir pərdəni ifadə edir. Bu pərdə sadəcə bir dekorasiya elementi deyil, həm də müəyyən bir məkanı digərindən ayırmaq, gizlilik yaratmaq, və ya qonaqların görüşmədən əvvəl gözləmə otağında gözləmələrini təmin etmək kimi funksiyaları yerinə yetirirdi.

Sərapərdənin materialı ipək, məxmər, zərif toxuculuqlar, bəzən də qiymətli daş-qaşlarla bəzədilmiş ola bilərdi. Onun rəngi və naxışları da sarayın əzəmətinin və padşahın zənginliyinin göstəricisi idi. Bu baxımdan, sərapərdə sadə bir pərdə deyil, daha çox saray mədəniyyətinin, zənginliyinin və nəfəs kəsən estetikasının simvolu kimi dəyərləndirilməlidir.

Müasir Azərbaycan dilində "sərapərdə" sözü nadir hallarda istifadə olunur. Ancaq ədəbiyyatda, tarixi kontekstdə və ya saray həyatı ilə bağlı əsərlərdə onunla rastlaşmaq mümkündür. Məsələn, bir əsərdə "Sultan, sərapərdənin arxasından gələn səsləri dinləyirdi" kimi bir cümlədə istifadə oluna bilər. Bu istifadə, məkanın və hadisənin təsvirinə zənginlik qatır və oxucuda müəyyən bir atmosfer yaradır.

Qısaca, "sərapərdə" sözünün sadəcə "böyük pərdə" mənasından daha geniş və zəngin bir məna daşıdığını vurğulamaq lazımdır. O, tarixi, mədəni və estetik bir yük daşıyır və köhnə Şərq saraylarının zənginliyini və əzəmətinin bir parçasını təmsil edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz