Sıxıntılı sözü Azərbaycan dilində geniş məna çalarına malik bir sifətdir. Əsas mənası "qüssəli, kədərli, ağır, üzüntülü, cansıxıcı" olmaqdadır. Lakin bu mənalar kontekstdən asılı olaraq nüanslar əldə edir və daha dəqiq təriflənməlidir.
Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, "sıxıntı" felindən törədiyini görərik. "Sıxıntı" isə fiziki və ya ruhi bir sıxılma, büzülmə, əzginlik hissi ifadə edir. Bu baxımdan "sıxıntılı" sifəti yalnız əhvali-ruhiyyə ilə bağlı deyil, həm də fiziki vəziyyəti, ətraf mühitin vəziyyətini təsvir edə bilər. Məsələn, "sıxıntılı hava" deyərkən hava şəraitinin boğucu, nəfəs almağı çətinləşdirən olduğunu ifadə edirik. "Sıxıntılı vəziyyət" isə çətin, ağır, problemlərlə dolu bir durumu bildirir.
Əhvali-ruhiyyə ilə bağlı istifadədə isə "sıxıntılı" daha çox daxili bir əzabı, narahatlığı, qayğıyı, üzüntünü ifadə edir. "Sıxıntılı bir insan", "sıxıntılı bir baxış", "sıxıntılı bir səs" ifadələri bu mənanı əks etdirir. "Qüssəli", "kədərli", "ağır", "üzüntülü" sözləri ilə sinonim olsa da, "sıxıntılı" sözü daha çox bir iç gərginliyi, psixoloji bir yükü ifadə edir. "Cansıxıcı" mənası isə daha çox ətraf mühitin və ya bir hadisənin mənfi təsirini, insanda bezginlik yaradan təsirini ifadə edir.
Misal olaraq verilən cümlədə ("Gecə düşmüşdü. Bir neçə dəqiqə əvvəl sıxıntılı görünən otaq sanki istirahət saçmağa başladı") "sıxıntılı" sözü otağın boğucu, narahatedici, əsəbi bir atmosferə malik olduğunu bildirir. Bu atmosferin səbəbi aydın deyil, amma otağın fiziki vəziyyəti ilə (məsələn, havasızlıq, qaranlıq) və ya psixoloji bir vəziyyətlə (məsələn, bir münaqişənin ardından qalan gərginlik) bağlı ola bilər. Otağın "istirahət saçmağa başlaması" isə bu sıxıntı hissini aradan qaldıran bir dəyişikliyi göstərir.
Nəticə olaraq, "sıxıntılı" sözü çoxmənalı bir sözdür və onun mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişir. Ancaq əsasında fiziki və ya ruhi bir sıxılma, əzginlik, narahatlıq hissi yatır.