izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Sızaq sözü Azərbaycan dilində geniş yayılmış bir söz olub, əsasən dərinin səthində meydana gələn iltihablı bir şişkinliyi, yəni sızanağı bildirir. Lüğətlərdə sadəcə "bax sızanaq" şərhi yetərli olmaya bilər, çünki bu, sözün tam mənasını əhatə etmir. Sızaq, sızanağın daha geniş, ümumi bir adıdır və həmçinin sızanağın xarakterini, ölçüsünü və yerləşməsini də əks etdirə bilər.

Etimoloji baxımdan, "sızmaq" felindən törəmişdir. "Sızmaq" sözü mayenin, qazın və ya digər maddələrin kiçik dəliklərdən, yarılmalardan keçməsini, sızmasını ifadə edir. Bu mənada, sızanaq da dərinin altında toplanmış mayenin, iltihabın nəticəsində dərinin səthinə doğru "sızması" ilə əlaqələndirilə bilər. Beləliklə, "sızaq" sözü bu prosesi və onun nəticəsini birlikdə təsvir edir.

Sözün işlənməsinə gəldikdə, "üzünü sızanaq basmaq" ifadəsi sızanağın üzərini tamamilə örtməsini, çoxlu sızanağın olmasını ifadə edir. Bu, həmçinin məcazi mənada da işlənə bilər; məsələn, "kitabı səhvlər basmışdı, sanki sızanaq basmış kimi" ifadəsində "sızanaq basmaq" çoxlu səhvlərin, nöqsanların bir şeyin üzərini örtməsini bildirir. Söz, həmçinin "sızanaqlı", "sızanaqlanmış" kimi sifətlərin tərkibində də işlənir.

Ümumiyyətlə, "sızaq" sözü sadəcə bir dəriyə aid olan iltihabi şişkinlikdən əlavə, geniş bir məna spektrini əhatə edir və kontekstə görə həm konkret, həm də məcazi mənada işlənə bilər. Onun etimologiyası və işlənmə tərzi onun zəngin leksik imkanlarını göstərir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz