izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Sidiklik (latınca vesica urinaria; rusca мочевой пузырь) insan və onurğalı heyvanların sidik ifrazat sisteminin orqanı olub, böyrəklərdən gələn sidiyi müvəqqəti saxlayır və sonra sidik kisəsinin qıcolması nəticəsində sidik kanalına (uretranın) boşaldır. Anatomik baxımdan, üçbucaq formalı, boş halda armudvari, dolu halda isə yumru formasındadır. Kişilərdə prostat vəzinin, qadınlarda isə urogenital diafraqmanın yuxarısında yerləşir. Sidikliyin divarı üç qatdan ibarətdir: selikli qişa, əzələ qişası və seroz qişa. Selikli qişa keçirici epiteli ilə örtülüdür və selik ifraz edir. Əzələ qişası hamar əzələ liflərindən təşkil olunmuşdur və sidikliyin boşalmasını tənzimləyir. Seroz qişa isə sidikliyi xaricdən örtür və qoruyur.

Sidikliyin həcmi fərdi xüsusiyyətlərdən, yaşdan və s. amillərdən asılı olaraq dəyişir. Orta hesabla 300-500 ml sidik saxlaya bilir, lakin maksimal həcmi 700-800 ml-ə çata bilər. Sidikliyin dolması nəticəsində divarında gerilmə reseptorları qıcıqlanır və beyinə siqnal ötürülür, bunun nəticəsində sidik ifraz etmə hissi yaranır. Sidikliyin normal funksiyası üçün bir çox amillərin, o cümlədən sinir sisteminin, əzələlərin və hormonal balansın düzgün işləməsi vacibdir. Sidikliyin funksiyasının pozulması müxtəlif xəstəliklərə, məsələn, sistit, prostatit, sidik daşı xəstəliyi və s. səbəb ola bilər.

Etimalogiyasına gəldikdə, "sidiklik" sözü "sidik" və "-lik" şəkilçisindən əmələ gəlmişdir. "-lik" şəkilçisi isim əmələ gətirir və "yer", "vasitə", "məkan" mənalarını ifadə edir. Beləliklə, "sidiklik" sözü "sidikin saxlanıldığı yer" və ya "sidik üçün olan yer" kimi izah edilə bilər. Sözün həm tibbi, həm də gündəlik nitqdə işlənməsində heç bir fərq yoxdur. Məsələn: "Sidikliyimdə ağrı var", "Sidikliyin həcmi artıb", "Sidikliyin infeksiyası təhlükəlidir" kimi cümlələrdə eyni məna daşıyır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz