izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Sillələmək felinin Azərbaycan dilindəki mənası, sadəcə "sillə vurmaq"dan daha geniş və çoxcəhətlidir. Lüğətlərdəki qısa izahlar, sözün bütün imkanlarını əks etdirmir. Sillələmək hərəkəti fiziki təmasdan kənara çıxaraq, məcazi mənada da istifadə olunur. Əsas mənası, əlbəttə ki, açıq şəkildə və ya gizlicə birinin üzünə, başının yan tərəfinə vurmaq, əl ilə zərbə endirməkdir. Bu, qəzəb, hiddət, narahatlıq və ya təəccüb ifadə edən qəfil və qüvvətli bir hərəkətdir.

Misal olaraq, verilən cümlədə ("Gülnaz yerindən sıçrayıb durdu, mübaşir Məmmədi sillələdi.") sillələmə hərəkəti birdən-birə baş verən, qəfil bir reaksiyadır. Gülnazın reaksiyası Məmmədin sözlərinə və ya hərəkətinə görə ola bilər. Burada sillələmə, sərt bir tənqid, qınaq, və ya etirazın ifadəsidir.

Ancaq sillələmə hər zaman fiziki təmas anlamına gəlmir. Məcazi mənada, kimsəni sərt sözlərlə, kəskin tənqidlərlə "sillələmək" olar. Bu halda sillələmə, ağır və acı sözlər, güclü tənqid və ya ifşaetmə deməkdir. Məsələn, "O, yazdığı məqalədə rəqibini amansızcasına sillələdi" cümləsində sillələmə fiziki deyil, sözlərin gücü ilə təsir göstərməyi ifadə edir.

Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, "sillə"nin kökünün türk dillərindəki "sallamaq", "silkələmək" felindən gəldiyi ehtimal olunur. Bu, sillənin birdən-birə, qəfil və güclü bir təsirə malik olduğunu göstərir. Ona görə də "sillələmək" felinin mənası, yalnız fiziki zərbə ilə məhdudlaşmayaraq, kəskin, qəfil və təsirli hərəkəti və ya sözü ifadə edir.

Beləliklə, "sillələmək" felinin tam mənasını anlamaq üçün, cümlənin kontekstini nəzərə almaq vacibdir. Çünki həm fiziki, həm də məcazi mənada istifadə oluna bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz