Slavyanlaşdırmaq felinin Azərbaycan dilindəki mənası, sadəcə "dil və adət cəhətdən slavyan etmək; slavyan xarakteri, şəkli vermək" kimi qısaca ifadə edilməkdən daha geniş və dəqiq şəkildə izah edilə bilər. Bu söz, əsasən, bir qrup insanın, bir ərazinin və ya mədəniyyətin dillərini, adət-ənənələrini, sosial quruluşunu və ümumi mədəniyyətini Slavyan xalqlarının mədəniyyətinə uyğunlaşdırmaq, onlara bənzətmək prosesini ifadə edir.
Slavyanlaşdırmaq sözünün etimologiyasına nəzər salsaq, "slavyan" sözünün kökündən əmələ gəldiyini görürük. "Slavyan" kökü, geniş mənada, Slav xalqlarını (ruslar, ukraynalılar, belaruslar, polyaklar, çexlər, slovaklar və s.) əhatə edən bir etnik və ya linqvistik qrupa aiddir. Beləliklə, "slavyanlaşdırmaq" feli, bu qrupun dil, mədəniyyət və adət-ənənələrinin təsirinin gücləndirilməsi, yayılması və ya qəbul edilməsi prosesini ifadə edir.
Bu proses, müxtəlif yollarla baş verə bilər: məsələn, dilin tədricən slavyan dillərinin təsiri altında dəyişməsi, slavyan adət-ənənələrinin qəbul edilməsi, slavyan mənşəli sözlərin geniş istifadə olunması, slavyan mədəniyyətinin elementlərinin əsas mədəniyyətə inteqrasiyası və s. Slavyanlaşdırma prosesi, həm təbii, həm də məcburi olaraq baş verə bilər. Tarixi proseslər zamanı bir çox xalqların mədəniyyətinin slavyanlaşdırılması halları müşahidə edilmişdir.
Cümlədə necə işləndiyi nümunələri:
- Əsrlər boyu bu bölgədə slavyanlaşdırma prosesi güclü şəkildə hiss olunurdu.
- Onların mədəniyyəti tədricən slavyanlaşdırılmışdı.
- Hakimiyyət əhalini zorla slavyanlaşdırmağa çalışırdı.
- Dillərin qarışması, slavyanlaşdırma prosesinə töhfə verdi.
Nəticə etibarilə, "slavyanlaşdırmaq" sözünün mənası, sadə bir tərifə sığmayan geniş və çoxcəhətli bir prosesi əhatə edir və bu prosesin müxtəlif tarixi və sosial kontekstlərdə fərqli nəticələrə səbəb ola biləcəyini vurğulamaq vacibdir.