Sortlaşdırmaq feli, əsasən, müxtəlif əlamətlərinə görə bir çox predmeti və ya anlayışı müəyyən qaydada təsnif etmək, qruplaşdırmaq mənasını verir. Bu proses, predmetlərin və ya anlayışların oxşar xüsusiyyətlərinə malik qruplara – sortlara və ya növlərə ayrılmasını nəzərdə tutur. Lüğətdəki "sortlara ayırmaq, növlərə ayırmaq" tərifi bu əsas mənanı qısaca ifadə edir, ancaq daha geniş izah tələb olunur.
Sortlaşdırmanın əsasında müəyyən bir meyar və ya meyarlar dayanır. Bu meyarlar rəng, ölçü, çəki, keyfiyyət, vaxt, əlifba sırası, coğrafi yerləşmə və s. ola bilər. Məsələn, kitabları müəllifinə, janrına, nəşr tarixinə görə sortlaşdırmaq olar; meyvələri növlərinə (alma, armud, üzüm), rənglərinə (qırmızı, yaşıl, sarı) və ya ölçülərinə görə sortlaşdırmaq mümkündür; məlumatları əlifba sırası ilə, tarixinə görə və ya həcminə görə sortlaşdırmaq olar. Bu proses nəticəsində əldə edilən qrupların (sortların, növlərin) daxili quruluşu vahiddir; eyni xüsusiyyətlərə malik elementlərdən ibarətdir.
Etimoloji baxımdan "sort" sözü fransız dilindən (sort) keçmişdir və "növ, cins, çeşid" mənasını daşıyır. "Sortlaşdırmaq" isə bu sözün əsasında əmələ gəlmiş bir törəmədir və "sortlara ayırmaq" hərəkətini bildirir. Bu hərəkət müxtəlif sahələrdə – kitabxanaçılıqda, məlumat texnologiyalarında, kənd təsərrüfatında, statistikada və s. tətbiq olunur.
Cümlədə necə işləndiyinə dair nümunələr:
- Kitabxanaçı kitabları müəllifinə görə sortlaşdırdı.
- Məlumat bazasını əlifba sırası ilə sortlaşdırmaq lazımdır.
- Tədqiqatçı məlumatları yaş qruplarına görə sortlaşdırdı.
- Fermer əkiləcək toxumları növlərinə görə sortlaşdırdı.
Qısacası, "sortlaşdırmaq" feli, müxtəlif meyarlar əsasında bir çox elementi müəyyən qaydada təsnif etmək, qruplaşdırmaq və nəticədə oxşar xüsusiyyətlərə malik qruplar əldə etmək prosesini ifadə edir. Bu prosesin məqsədi informasiyanın sistemləşdirilməsi, təhlili və daha səmərəli idarə edilməsidir.