Sosialistləşdirmək felinin Azərbaycan dilindəki mənası, sadəcə "bütün cəmiyyətin mülkiyyəti etmək, sosialist mülkiyyətinə çevirmək" ifadəsi ilə tam əhatə olunmur. Bu, daha mürəkkəb və çoxcəhətli bir prosesi əks etdirən bir termindir. Sosialistləşdirmə, mülkiyyət hüquqlarının özəlləşdirilmiş formada olan sənaye müəssisələrindən, torpaq sahələrindən və digər istehsal vasitələrindən dövlətin və ya kollektivin (kollektivləşdirilmiş mülkiyyət halında) mülkiyyətinə keçməsini ifadə edir. Bu proses, yalnız mülkiyyət formasının dəyişməsini deyil, həm də istehsal münasibətlərinin, idarəetmə sisteminin və sosial strukturun sosialist prinsiplərinə uyğun olaraq yenidən qurulmasını nəzərdə tutur.
Sosialistləşdirmənin həyata keçirilmə üsulları müxtəlif ola bilər: milliləşdirmə (dövlət tərəfindən mənimsənilmə), kollektivləşdirmə (kollektiv mülkiyyətinə keçid), və ya digər formasında dövlətin müdaxiləsi ilə mülkiyyət hüquqlarının məhdudlaşdırılması və yenidən bölüşdürülməsi. Proses ərzində müəssisələrin idarə edilməsi üsulları dəyişir, işçi kollektivinin rolu artırılır, istehsalın planlaşdırılması və tənzimlənməsi dövlətin nəzarətinə keçir.
Məsələn, "ağır sənayeni sosialistləşdirmək" ifadəsi, ağır sənaye müəssisələrinin özəl mülkiyyətdən dövlət mülkiyyətinə və ya kollektiv mülkiyyətinə keçirilməsini, bu müəssisələrin fəaliyyətinin dövlət planına uyğunlaşdırılmasını və sosialist prinsipləri əsasında yenidən qurulmasını ifadə edir. Bu, sadəcə mülkiyyət dəyişikliyindən daha çox, iqtisadi və sosial sistemin fundamental transformasiyasını nəzərdə tutur.
Sosialistləşdirmə termini, tarixi kontekstdə dəqiq başa düşülməlidir. XX əsrin birinci yarısında bir sıra ölkələrdə sosialist inqilabları zamanı həyata keçirilmişdir və müxtəlif siyasi və iqtisadi nəticələrə gətirib çıxarmışdır. Bu gün isə, post-sosialist ölkələrdə özəlləşdirmə prosesləri sosialistləşdirmənin əks prosesini təmsil edir.