izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Sözlük termini, ümumiləşdirilmiş mənasında, müəyyən bir dilin sözlərinin, onların mənalarının, əsasən isə yazılı formada təqdim edildiyi sistematik toplusudur. Bu toplu, sözlərin təsnifatına, qrammatik xüsusiyyətlərinə, sinonim və antonimlərinə, etimologiyasına (sözün mənşəyinə) və hətta fonetik transkripsiyasına (səsin yazılış formasına) qədər geniş məlumatlar ehtiva edə bilər. Başqa sözlə, sözlük sadəcə sözlərin siyahısı deyil, həm də onların ətraflı təsviridir.

Lüğətlərin növləri çoxdur: izahlı lüğətlər, terminoloji lüğətlər, çox dilli lüğətlər (tərcümə lüğətləri), sinonim lüğətləri, antonim lüğətləri, frazeoloji lüğətlər və s. Hər bir lüğət növünün özünəməxsus xüsusiyyətləri və məqsədi vardır. Məsələn, izahlı lüğət sözlərin mənasını, onların müxtəlif kontekstlərdə işlənməsini, məcazi mənalarını ətraflı şəkildə izah edir; çox dilli lüğət isə sözlərin müxtəlif dillərdəki ekvivalentlərini göstərir.

Bir izahlı lüğətin "sözlüyü" deyəndə, həmin lüğətdə yer alan sözlərin ümumi siyahısı nəzərdə tutulur. Bu siyahı əlifba sırası ilə düzülür və hər bir sözün arxasınca onun tərifi, mənası, nümunə cümlələr və digər əlavə məlumatlar verilir. "Sözlük" termini həm bu siyahıya, həm də ümumilikdə bütün lüğətə aid edilə bilər. Məsələn, "bu lüğətdə yeni sözlər əlavə olunub" deyəndə bütün lüğətin genişləndirilməsindən, "lüğətin sözlüyü yenilənib" deyəndə isə yalnız söz siyahısının yenilənməsindən bəhs olunur.

Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, "sözlük" termini "söz" və "lük" morfemlərindən təşkil olunmuşdur. "Lük" morfeminin "yer", "yığma" mənalarını ifadə etdiyi ehtimal olunur. Beləliklə, "sözlük" sözün tam mənası "sözlərin yığıldığı yer" kimi izah edilə bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz