Stabil (sif.) [lat. stabilis]
Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, latın dilindəki "stabilis" sözündən götürülmüşdür. Bu söz "sabit", "möhkəm", "sarsılmaz" mənalarını ifadə edir. Azərbaycan dilinə keçərək "sabit", "daimi", "dəyişməz" kimi mənaları əldə etmişdir. Lakin bu mənaların hər biri kontekstdən asılı olaraq müxtəlif nüanslar daşıyır. Məsələn, "sabit" daha çox fiziki və ya konkret bir vəziyyətin dəyişməzliyini ifadə edərkən, "daimi" daha çox zaman ərzində davamlılığı vurğulayır. "Dəyişməz" isə əsasən keyfiyyət və ya xüsusiyyətin sabitliyini ifadə edir.
Stabil sözü müxtəlif sahələrdə və müxtəlif kontekstlərə uyğun olaraq istifadə olunur. Məsələn, iqtisadiyyatda "stabil iqtisadiyyat" deyərkən, inflyasiya və işsizlik səviyyəsinin aşağı, iqtisadi artımın isə müəyyən bir səviyyədə davamlı olmasını nəzərdə tuturuq. Tibbdə isə "stabil vəziyyət" xəstənin vəziyyətinin pisləşmədən, sabit qaldığını bildirir. Texnikada "stabil sistem" sistemin etibarlı və davamlı işləməsini göstərir.
Cümlə içərisində istifadəsinə nümunələr:
- Onun əhval-ruhiyyəsi son zamanlar stabildir.
- Şirkətin maliyyə vəziyyəti olduqca stabildir.
- Hava şəraiti bu gün stabil olacaq.
- Müəllim stabil dərslikdən istifadə edir (burada "stabil" sözü dərsliyin keyfiyyətinin dəyişməz və etibarlı olduğunu ifadə edir).
- O, stabil bir gəlir əldə edir.
Beləliklə, "stabil" sözü sadəcə "sabit" mənasından kənara çıxaraq, müxtəlif kontekstlərə uyğun olaraq daha geniş mənalar kəsb edir və bu mənalar kontekstin tələbinə uyğun olaraq dəqiqləşdirilir.