izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Şabalıdı: Sifət. Azərbaycan dilində "şabalıd" sözü, əsasən, qəhvəyi rəngin müəyyən bir çalarını ifadə edir. Lakin, sadəcə "qəhvəyi" deməkdən daha dəqiq və obrazlıdır. Çünki "qəhvəyi" daha geniş rəng spektrini əhatə edir, şabalıd isə daha xüsusi, qaranlıq qəhvəyiyə meyl edən, bir az qırmızımtıl və ya qonurmtıl çalarları özündə birləşdirən rəng tonunu ifadə edir. Bu rəng, adətən, yetkinləşmiş şabalıd meyvəsinin qabığının rəngi ilə müqayisə edilir və buradan da sözün etimologiyasını izah etmək olar.

Sözün işlənməsinə gəldikdə, "şabalıdı" sifəti həm insanın saç və saqqal rəngini, həm də əşyaların rəngini təsvir etmək üçün işlədilir. Məsələn, yuxarıda verilən misalda, "Şabalıdı saç. Şabalıdı saqqal." ifadələri insanın saç və saqqalının rəngini, "şabalıdı rəngli əba" ifadəsi isə əbanın rəngini təsvir edir. Bu nümunələr göstərir ki, söz həm insan bədəninin xüsusiyyətlərini, həm də əşyaların xarici görünüşünü təsvir etmək üçün geniş şəkildə işlədilir.

Qeyd etmək lazımdır ki, "şabalıdı" rənginin dəqiq çaları müəyyən kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilər. Məsələn, bir mətnin müəllifi "şabalıdı" rəngini daha qaranlıq, digər bir müəllif isə daha açıq təsvir edə bilər. Ancaq ümumi olaraq, "şabalıdı" qaranlıq qəhvəyi rəng çalarlarını ifadə edən bir söz olaraq qalır.

Xülasə etsək, "şabalıdı" sözü, sadəcə "qəhvəyi"nin sinonimi deyil, qəhvəyi rəngin daha xüsusi, obrazlı və dəqiq bir çalarını ifadə edən zəngin bir leksik vahiddir və ədəbiyyatda təsviri vəziyyətləri canlı şəkildə vermək üçün tez-tez işlədilir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz