Şahzadə (fars. شاهزاده - şahzāde) sözü fars mənşəlidir və "şah" (padşah, kral) və "zadə" (övlad, nəsl) sözlərindən təşkil olunmuşdur. Əslində, "şahzadə" sözü sadəcə "şahın övladı" mənasını verməklə yanaşı, daha geniş bir kontekstdə padşah ailəsinin üzvləri, xüsusilə də padşahın oğullarını və ya birbaşa varisliyə iddia edə biləcək yaxın qohumlarını ifadə edir. Beləliklə, şahzadə tituluna sahib olan şəxs yalnız padşahın bioloji oğlu deyil, həm də padşahlıq nəslinin üzvü olaraq xüsusi imtiyazlara və sosial statusa malik olur.
Tarixi mənbələrə əsasən, şahzadə titulu həmişə tam bir varislik hüququ demək olmayıb. Hər bir imperiyada və ya dövlətdə varislik qaydaları fərqli olub və şahzadələr arasında taxt-taca namizədlik üçün mübarizə müşahidə olunub. Bəzi hallarda, şahzadələr taxtdan uzaq tutulmuş, hətta siyasi rəqiblərin təzyiqlərinə məruz qalmışlar. Lakin, ümumi olaraq şahzadə titulunun yüksək sosial status, var-dövlət və imtiyazlarla müşayiət olunduğu açıqdır.
Müasir Azərbaycan dilində "şahzadə" sözü əsasən tarixi kontekstdə və ya nağıllarda, ədəbi əsərlərdə işlədilir. Məsələn, "Səfəvi şahzadəsi", "nağılda şahzadənin macəraları" kimi ifadələrdə istifadə olunur. Sözün tərkibində "şah" komponenti mövcud olduğu üçün, "şahzadə" sözü ilə "şah" sözü arasındakı məntiqi əlaqəni anlamaq asandır. Lakin, yalnız padşahın oğlu deyil, padşahlıq ailəsinin digər üzvlərinə də şahzadə titulu verilməsini xatırlamaq vacibdir.
Qeyd etmək lazımdır ki, bəzi dillərdə "şahzadə" sözünün qarşılığı olan sözlər (məs., ingiliscə "prince", fransızca "prince") həmçinin kral ailəsinin qızlarına da tətbiq oluna bilsə də, Azərbaycan dilində qızlar üçün "şahzadə" sözü ümumiyyətlə işlədilmir. Qızlar üçün "şah qızı" və ya bənzər ifadələr daha çox işlədilir.