Şamağacı (lat. Juniperus): İynəyarpaqlılar fəsiləsinə aid, əsasən həmişəyaşıl, çoxillik, iynə və ya pulcuqvari yarpaqlı, ikievli və ya bəzən bir evli ağac və ya kol bitkisidir. Adətən, xırda, qozavari meyvələri olur (bu meyvələr botanikada "kozinus" adlanır və əslində giləmeyvə deyil). Şamağaclarının növləri müxtəlif hündürlükdə, forma və rəngdə ola bilər; bəziləri alçaq boylu, yerə sərilən kollar, bəziləri isə yüksək boylu ağaclar şəklində bitir. Onların yarpaqları iynəvarı və ya pulcuqvari olur və növlərə görə fərqlənir. Şamağacı növlərinin yayılması coğrafi olaraq geniş ərazini əhatə edir, həm mülayim, həm də subtropik iqlim zonalarında rast gəlinir.
Morfoloji cəhətdən, şamağaclarının qabığı lifli və soyulan, budaqları isə nazik və çox vaxt əyilmiş olur. Meyvələri (kozinusları) əvvəl yaşıl, sonra isə yetişdikdə qara, mavi, qırmızımtıl və ya qəhvəyi rəng alır. Bu meyvələr quşlar və digər heyvanlar tərəfindən yeyilir və toxumların yayılmasında mühüm rol oynayır. Bəzi şamağacı növləri ətirli, aromatik oduncağa malikdir və ətir və tibbdə istifadə olunur.
Misal olaraq, cümlədəki "Şəmsiyyə və Səlimi həyətə çıxdılar, cərgə ilə düzülmüş şamağaclarının arasında gəzməyə..." ifadəsində, "şamağacları" bir çox şamağacının birlikdə əkilməsini, bəlkə də gözəllik və ya sərhəd yaratmaq üçün bir-birinin ardınca düzülmüş sıx bir əkin sahəsini bildirir.
Qeyd edək ki, "şamağacı" termini ümumi bir termindir və fərqli növləri əhatə edir. Hər bir növün özünəməxsus xüsusiyyətləri vardır və bunların fərqləndirilməsi botanika sahəsinə aiddir.