Şamanizm termini, türk dillərindən gələn "şaman" sözündən törəmişdir. Əslində, "şaman" sözünün etimologiyası tam aydın deyil, müxtəlif nəzəriyyələr mövcuddur. Lakin geniş qəbul edilən fikrə görə, bu termin Sibir türklərinin dillərindən, xüsusən də Evenki dilindən mənşə almışdır. Bəzi alimlər "şaman" sözünün əsasında "bilən", "sehrbaz", "müqəddəs adam" kimi mənaların olduğunu irəli sürürlər.
Şamanizm, geniş mənada, ruhlar aləmi ilə ünsiyyət quran, xəstəlikləri müalicə edən, gələcəyi görən, təbiət hadisələrini tənzimləyən, və cəmiyyətin ruhani ehtiyaclarını ödəyən bir şəxsin (şamanın) fəaliyyətinə əsaslanan bir dini-sehrli praktikadır. Bu praktikada, şamanın trans vəziyyətinə keçərək ruhlar aləminə səyahət etməsi, müxtəlif ritual və ayinlər, təbiətə hörmət, totemizm və animizm kimi inanclar mərkəzi yer tutur.
Şamanizmin təzahür formaları coğrafiyaya və mədəniyyətə görə dəyişir. Sibirdəki şamanizm, məsələn, Amerika qitəsindəki şamanizmdən fərqlənə bilər. Lakin ümumi xüsusiyyətlər olaraq ruhlar aləmi ilə ünsiyyət, trans vəziyyəti, ritual əşyalar və ayinlər, müalicə praktikaları qeyd edilə bilər. Şamanın istifadə etdiyi davul, kam, müqəddəs heyvan fiqurları və digər atributlar da şamanizmin simvolik dilinin bir hissəsidir.
Müasir dövrdə şamanizm, bəzi insanlar tərəfindən yeni dini hərəkat kimi qəbul edilərək, özünütəmizləmə, özünü tanıma və mənəvi inkişaf üçün bir yol kimi təqdim olunur. Bununla belə, şamanizmin köklərini və mənşəyini anlamaq üçün onun tarixi kontekstini və mədəniyyət xüsusiyyətlərini nəzərə almaq olduqca vacibdir. Şamanizm haqqında araşdırmalar, antropologiya, etnologiya və dini araşdırmalar sahələrində aparılır.
Cümlədə istifadəsi nümunələri:
"Sibir xalqlarının şamanizmi onların həyat tərzində mühüm rol oynayırdı."
"Şaman, xəstəni müalicə etmək üçün trans vəziyyətinə keçdi."
"Müasir dünyada şamanizm yeni bir mənəvi axtarış kimi təqdim olunur."