izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Şəbahət (ər. شبهة‎ - şubha) sözü Azərbaycan dilində "oxşarlıq", "bənzərlik", "benzerlik" mənalarında işlənir. Lüğətlərdə verilən məna daha çox ümumi və qısa olsa da, daha geniş və dəqiq təsvir aşağıdakı kimi verilə bilər:

Şəbahət, iki və ya daha çox varlıq, hadisə, anlayış və ya konsepsiya arasında zahiri və ya mahiyyət etibarilə mövcud olan oxşarlığın, bənzərliyin ifadəsidir. Bu oxşarlıq tam və ya qismən, səthi və ya dərin ola bilər. Şəbahətin dərəcəsi müxtəlif amillərdən, o cümlədən müşahidəçinin subyektiv qiymətləndirməsindən asılıdır.

Məsələn, iki insanın fiziki görünüşündəki oxşarlıq (göz rəngi, saç rəngi, üz cizgiləri) şəbahətin bir nümunəsidir. Bu halda şəbahət səthi və zahiridir. Ancaq iki fərqli siyasi sistemin bəzi oxşar xüsusiyyətlərinə (məsələn, idarəetmə sisteminin bəzi elementləri) istinad edərək onların arasında şəbahət olduğunu söyləmək, daha dərin və mahiyyətə aid şəbahətin ifadəsidir.

Şəbahət sözü həm müsbət, həm də mənfi kontekstdə işlənə bilər. Müsbət kontekstdə, iki əsərin bənzər keyfiyyətlərinə işarə edə bilər (məsələn, iki rəssamın əsərlərindəki üslub şəbahəti). Mənfi kontekstdə isə, yanıltıcı oxşarlıqlar ifadə edilə bilər (məsələn, saxta əşyaların əsl əşyalarla olan şəbahəti).

Verilən misalda ("Hamısı kafirə bənzər o haramzadələrin; Nə müsəlmanlığa onlarda şəbahət var idi") şəbahət sözü mənfi kontekstdə işlənilir və qeyd edilən şəxslərin kafirlərlə yalnız zahiri oxşarlığının olduğunu, əslində isə onların müsəlmanlarla heç bir əlaqəsinin olmadığını vurğulayır. Bu nümunədə şəbahət, dərin bir oxşarlıqdan daha çox, səthi və yanıltıcı bir bənzərliyi ifadə edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz