Şərab (ər. شراب - šarāb) sözü ərəb mənşəlidir və əsasən üzüm şirəsinin mayalanması nəticəsində əldə edilən, spirtli bir içkidir. Lüğətlərdə sadəcə "üzümdən hazırlanan spirtli içki" kimi tərif edilməsi, şərabın zəngin mədəniyyət tarixini və çeşid müxtəlifliyini tam əks etdirmir. Əslində, şərabın hazırlanmasında müxtəlif üzüm sortlarından, yetişdirmə üsullarından və fermentasiya proseslərindən istifadə olunur, nəticədə müxtəlif dad, aroma və rəng xüsusiyyətlərinə malik şərablar əldə edilir. Qırmızı, ağ, roz, şirin, quru, köpüklü - bunlar şərabların yalnız bir neçə növüdür.
Şərab istehsalı min illərdir davam edən qədim bir sənətdir və bir çox mədəniyyətin ayrılmaz hissəsidir. Tarix boyu şərab sadəcə içki kimi deyil, dini ayinlərdə, bayramlarda, ziyafətlərdə və sosial tədbirlərdə də istifadə olunmuş, hətta ticarət və diplomatiyanın mühüm vasitələrindən biri olmuşdur. Ona görə də, "çaxır" sözü ilə sinonim kimi təqdim edilməsi, şərabın mədəni və tarixi əhəmiyyətini tam əks etdirmir. Çaxır daha çox Azərbaycanın milli içkisi kimi qəbul olunur və spesifik istehsal üsullarına malikdir.
Misalların düzgün təhlili də vacibdir. "Şərab şər gətirər" atalar sözü şərabın həddindən artıq istifadəsinin mənfi nəticələrini vurğulayır. İkinci nümunədə isə ("[Qaraş] məclisdən-məclisə bir-iki qədəh şərab içsə böyük işdi") şərabın sosial kontekstdə, məclislərdə istifadəsinə işarə edilir. Bu nümunələr göstərir ki, şərabın istifadəsi həm müsbət, həm də mənfi aspektlərə malik ola bilər və bunun miqdarı, istifadə şəraiti və mədəni kontekst ilə sıx əlaqəsi vardır.
Yekun olaraq, şərab sadəcə spirtli içki deyil, zəngin tarixi, mədəni və sosial kontekstə malik, müxtəlif növləri və istifadə formaları olan kompleks bir məhsuldur. Onun tərifi yalnız kimyəvi tərkibi ilə məhdudlaşdırılmamalı, mədəni və tarixi aspektləri də nəzərə alınmalıdır.