Şiləplov sözü Azərbaycan dilində "südlü aş", "südaşı" mənasında işlənən bir termindir. Lüğətlərdəki qısa izahı bu sözün zəngin məna çalarlarını tam əks etdirmir. Daha dəqiq ifadə etmək üçün, şiləplovu sadəcə "südlü aş" deyə tərif etmək kifayət deyil. Çünki şiləplovun hazırlanma üsulu, tərkibindəki əlavələr və regional fərqlər onun dad və görünüşünü fərqləndirən amillərdir.
Etimalogiyasına nəzər salsaq, "şilə-" hissəsinin ehtimal ki, "şirin", "şirəli" kimi sözlərlə bağlı olduğunu fərz edə bilərik. "Plov" isə fars mənşəli bir sözdür və əsasən düyü ilə hazırlanan bir növ yeməyi ifadə edir. Beləliklə, şiləplovun "şirin plov", "şirəli plov" kimi bir məna daşıdığını düşünə bilərik. Bu, adətən süddə bişirilən, şirin və ya az şirin ola bilən, düyü əsaslı bir aş növüdür.
Şiləplovun hazırlanma üsulu bölgədən bölgəyə dəyişir. Bəzi bölgələrdə düyü əsaslı iken, başqa bölgələrdə buğda, arpa və ya başqa dənli bitkilərlə də hazırlana bilir. Tərkibinə əlavə olunan ədviyyatlar, meyvələr (məsələn, ərik, gavalı) və quru meyvələr (məsələn, kişmiş, qoz) onun dadını və görünüşünü zənginləşdirir. Həmçinin, şiləplova süd əlavə edilməsinin miqdarı da onun sıxlıq dərəcəsini müəyyənləşdirir.
Cümlə içində istifadəsi nümunələri:
- Ana bu gün nahara dadlı bir şiləplov bişirmişdi.
- Qış aylarında isti bir qaba şiləplov yemək nə qədər xoşdur!
- Babamın hazırladığı şiləplov bütün yeməklərdən daha dadlı idi.
- Bu şiləplovun içində kişmiş və qoz var idi.
Beləliklə, şiləplovu sadəcə "südlü aş" kimi tərif etmək onun məna zənginliyini tam əks etdirmir. Bu, müxtəlif əlavələrlə, fərqli hazırlanma üsulları ilə zənginləşdirilə bilən, əsasən süddə bişirilən, şirin və ya az şirin, düyü əsaslı bir aş növüdür.