izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Şirazi (şirəzi) sifəti fars dilindən – coğrafi ad olan "Şiraz" şəhərindən götürülmüşdür. Əsas mənası "Şirazda hazırlanmış", "Şiraz üslubunda hazırlanmış" və ya daha geniş mənada "Şiraza məxsus"dur. Bu, həm əşyaların, həm də proseslərin xüsusiyyətlərini ifadə edə bilir. Məsələn, "şirazi qəlyan" deyəndə Şiraz şəhərində istehsal olunmuş və ya Şiraz üslubunda bəzədilmiş bir qəlyandan söhbət gedir. "Şirazi xalça" desək, Şiraz bölgəsinə məxsus toxuma üslubunda hazırlanmış xalçanı nəzərdə tuturuq. Beləliklə, "şirazi" sözü məhsulun mənşəyini və ya stilini göstərir.

Sözün istifadəsi mədəni kontekstə bağlı olaraq dəyişə bilər. Məsələn, əgər "şirazi kürək" deyilsə, bu, yalnız Şirazda hazırlanmış kürəyin deyil, həmçinin Şiraz üçün xarakterik olan bir kürək üslubunu da bildirə bilər. Bu üslub toxunma texnikası, naxışlar, rənglər və s. kimi elementlərdə özünü göstərə bilər. Beləliklə, "şirazi" sözü həm coğrafi mənşəyi, həm də stilistik xüsusiyyətləri ifadə edən bir sifətdir.

Verilən nümunədə ("Xidmətçi qapını açaraq şirazi qəlyanı gətirdi...") "şirazi qəlyan" ifadəsi həm Şirazda hazırlanmış qəlyanı, həm də Şiraza məxsus dizayn və ya istehsal üsuluna sahib qəlyanı bildirə bilər. Əlavə olaraq, mətnin qırxılmış hissəsinin ( "...və hələ də qəze...") tamlığı mənasını daha da dəqiqləşdirə bilərdi. Çünki kontekst qəlyanın növünü və ya xüsusiyyətlərini daha aydın şəkildə müəyyən edə bilərdi.

Qısaca olaraq, "şirazi" sözü coğrafi mənşə və ya stilistik xüsusiyyətləri bildirən, kontekstdən asılı olaraq fərqli çalarlar verən çoxmənalı bir sifətdir. Onun mənası həmişə Şiraz şəhəri ilə birbaşa əlaqəli olsa da, bəzən bu əlaqə dolaylı şəkildə, üslub və ya texnika vasitəsilə ifadə olunur.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz