izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Şişəbənd sözü Azərbaycan dilində geniş yayılmış bir termindir və əsasən memarlıqda istifadə olunur. Lüğətlərdə sadəcə "şüşəbənd" kimi göstərilməsi, onun mənasının tam əhatəliliyini vermir. Daha dəqiq ifadə etmək üçün, "şüşəbənd"in sinonimlərindən və kontekstdən asılı olaraq, bir neçə məna aspekti vurğulanmalıdır.

Birinci və əsas mənası, pəncərə və ya qapıların şüşələrinin yerləşdirildiyi, onları çərçivəyə bərkidən çərçivə və ya sistemdir. Bu sistem taxta, metal və ya plastik materiallardan hazırlana bilər və şüşələri qoruyur, habelə onların möhkəmliyini təmin edir. Misal üçün: "Qoca evin pəncərələrindəki köhnə şişəbəndlər çürümüşdü". Bu cümlədə şişəbənd, pəncərə şüşələrini saxlayan çərçivəni ifadə edir.

İkinci mənada, "şişəbənd" şüşənin özünü əhatə edən, bəzən bəzək elementləri də daxil olmaqla, tamamilə şüşəli səthi göstərə bilər. Məsələn: "Evin günəşli tərəfində böyük bir şişəbənd var idi". Bu cümlədə şişəbənd, böyük bir pəncərə və ya şüşəli divarın ümumi adlandırılması kimi işlənir.

Üçüncü, daha az yayılmış mənada isə "şişəbənd", şüşənin bənd edilməsi, möhkəmləndirilməsi prosesini ifadə edə bilər. Məsələn, "Şüşəbəndi düzgün aparmasanız, şüşə sınacaq." Bu istifadə daha çox peşəkar kontekstdə, məsələn, inşaatçıların arasında rast gəlinir.

Zeynalın geniş bir şişəbəndi keçib yemək otağına girməsi ilə əlaqədar cümlədə isə, "şişəbənd" çox güman ki, geniş şüşəli bir qapıdan və ya geniş bir şüşəli arakəsmədən keçməsini ifadə edir. Bu kontekstdə "şişəbənd" memarlıq elementi kimi deyil, geniş şüşəli bir keçid kimi təsəvvür olunmalıdır.

Sözün etimologiyasına gəlincə, "şüşə" + "bənd" morfemlərindən təşkil olunub, yəni şüşəni bərkidən, saxlayan məna daşıyır. Ancaq zaman keçdikcə mənası genişlənərək yuxarıda qeyd olunan nüansları da əhatə etmişdir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz