Şlyapalı sifəti, əsas mənası etibarilə "başında şlyapa olan" deməkdir. Bu, həm şlyapanı daimi olaraq taxan şəxslərə, həm də müəyyən bir an üçün şlyapa taxmış şəxslərə aid edilə bilər. Beləliklə, "şlyapalı qadın" ifadəsi həm həmişə şlyapa taxan qadını, həm də o an şlyapa taxmış qadını bildirə bilər. Mənasının dəqiqliyi kontekstdən asılıdır.
Sözün əmələ gəlməsinə baxdıqda, "şlyapa" sözünün sonuna "-lı" şəkilçisinin artırılması ilə meydana gəldiyini görürük. "-lı" şəkilçisi, bir əşyanın olması və ya bir əlamətin mövcudluğu mənasını bildirir. Bu mənada, "şlyapalı" sözü sadəcə bir əşyanın, yəni şlyapanın varlığını bildirməklə yanaşı, bu əşyanın mövcudluğu ilə bağlı bir vəziyyəti, yəni şlyapanın başda olması faktını ifadə edir.
Sözün istifadəsi nümunələrini genişləndirək: "Göy şlyapalı kişi bu sözə doyunca gülürdü" cümləsində "şlyapalı" sifəti kişiyə aid edilir və onun şlyapasının rəngini (göy) də əlavə məlumat kimi verilir. Bu, sifətin əsas mənasının rəng, ölçü, material kimi digər sifətlərlə birləşərək daha geniş mənalar ifadə etməsinin mümkün olduğunu göstərir. Məsələn, "böyük qara şlyapalı xanım", "qırmızı yun şlyapalı oğlan" kimi ifadələr də istifadə oluna bilər.
Ümumi olaraq, "şlyapalı" sözü konkret və aydın bir mənaya malik olsa da, onun dəqiq mənası həmişə kontekstdən asılıdır. Həm başda daimi şlyapa taxan şəxsləri, həm də müəyyən bir an üçün şlyapa taxmış şəxsləri bildirmək üçün istifadə oluna bilər. Eyni zamanda, bu sözə rəng, ölçü və s. kimi əlavə sifətlər əlavə etməklə daha zəngin ifadələr yaratmaq mümkündür.