Şöngümə (şöngümək feildən törəmə isimləşmədir). Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində əsasən “şöngümək” felindən törəmə olaraq “şənlik, əyləncə, şən davranış, coşqunluq” mənalarında izah olunur. Ancaq bu izah qismən natamamdır və sözün bütün nüanslarını əhatə etmir. Daha dəqiq və geniş bir izah vermək üçün sözün mənşəyini və kontekstlərini nəzərə almaq lazımdır.
Əslində "şöngümə" sözü sadəcə şənliyi ifadə etmir. O, daha çox səs-küy, qarışıqlıq, həyəcan və coşqunluqla müşayiət olunan bir şənliyi, bir növ “qapalı” və ya “məhdud” məkanda baş verən, daha çox özünəməxsus bir atmosfer yaradan bir əyləncəni ifadə edir. Mənşə etibarilə, "şöngümək" felinin kökündə qədim türk dillərində “səs çıxarmaq”, “qışqırmaq”, “qığıltı qoparmaq” kimi mənaları olan köklər dayanır. Buna görə də “şöngümə” yalnız şənliyin özü deyil, həm də o şənliyə müşayiət edən səs-küy, qarışıqlıq və həyacanı da özündə ehtiva edir.
Misal üçün: “Toyda böyük bir şöngümə var idi.” cümləsində sadəcə toyun şən olduğunu deyil, həm də toyda olan səs-küylü, coşqun əyləncəni vurğulayır. "Uşaqlar bağçada böyük bir şöngümə salmışdılar." cümləsində isə uşaqların səs-küylü, nəzarətsiz, lakin eyni zamanda xoş əhval-ruhiyyəli oyunlarını ifadə edir. Başqa bir nümunə olaraq, "Qonaqların gəlişi ilə evdə şöngümə başladı." cümləsini göstərmək olar. Burada şənlik qonaqların gəlişi ilə başlamış, evdə sözün əsl mənasında "şaşqınlıq", "qarışıqlıq" və "həyəcan" yaratmışdır.
Beləliklə, “şöngümə” sözü sadəcə “şənlik” mənasından daha geniş bir məna daşıyır. O, şənliyin səs-küylü, coşqun və həyəcanlı tərəfini vurğulayır və məhdud bir məkanda baş verən, özünəməxsus bir atmosfer yaradan əyləncəni təsvir edir. Sözün istifadə sahəsi əsasən məişət dilindədir və ədəbi dilə nisbətən daha az istifadə olunur.