Ştatdankənar sifəti, əsasən inzibati-hüquqi kontekstdə işlənir və "ştatda daxil olmayan", "ştat tərəfindən nəzərdə tutulmayan" və ya "ştatın hüdudlarından kənarda olan" mənalarını verir. Bu sözün əsasını "ştat" sözü təşkil edir ki, bu da "dövlətə aid olan, dövlət tərəfindən təsdiq edilmiş və ya idarə olunan" mənasını ifadə edir. "Ştatdankənar" isə bu əsas mənaya zidd olaraq, həmin dövlət qurumunun nəzarətindən və ya tərkibindən kənarda olanı bildirir.
Sözün mənşəyinə nəzər salsaq, "ştat" sözünün rus dilindən (штат) gəldiyini görərik. Rus dilindəki "штат" sözü isə latın dilindəki "status" sözündən törəyərək, "vəziyyət, vəzifə, kadrlar siyahısı, tərkib" kimi mənaları əhatə edir. Bu səbəbdən "ştatdankənar" sözü, daha geniş mənada, müəyyən bir təşkilatın, qurumun və ya sistemin tərkib hissəsi olmayan, onun rəsmi qaydaları və qanunvericiliyi ilə əhatə olunmayan hər hansı bir şeyə aid edilə bilər.
Misal olaraq, "ştatdankənar işçi" ifadəsi işçinin müəssisənin əmək haqqı cədvəlinə daxil olmayan, müqavilə əsasında və ya müvəqqəti işlədiyini göstərir. Bu işçi ştatda olan işçilərdən fərqli olaraq, daimi iş yeri və əmək haqqı təminatı ilə təmin olunmur. Digər bir nümunə olaraq, "ştatdankənar vəkil" ifadəsi, müəyyən bir hüquq firmasına daimi əməkdaşlıq etməyən, müstəqil fəaliyyət göstərən vəkilliyi bildirir. Beləliklə, "ştatdankənar" sözü, konkret bir qurumun tərkib hissəsi olmaması ilə yanaşı, müvəqqəti, müqavilə əsasında və ya daimi olmayan münasibətləri də ifadə edir.
Ümumiyyətlə, "ştatdankənar" sözü, müəyyən bir qurumun daxili qaydaları ilə tənzimlənən münasibətlərin xaricində qalan hər hansı bir vəziyyəti, hadisəni və ya şəxsi ifadə etmək üçün istifadə olunur. Sözün mənasının tam aydınlığı isə, kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilər.