izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Tamaşagah sözü fars mənşəlidir və köhnə Azərbaycan dilində geniş istifadə olunmuşdur. Lüğətlərdə əsasən "tamaşa yeri", "teatr" kimi tərcümə olunsa da, mənası daha geniş və zəngindir. "Tamaşa" sözünün özündə həm izləmə, müşahidə, həm də səhnədə canlandırılan hadisə, oyun mənaları vardır. Ona görə də "tamaşagah" sadəcə teatr binasını deyil, hər hansı bir tamaşa, oyun, hadisənin nümayiş olunduğu, izlənildiyi hər hansı bir yeri ifadə edə bilər.

Tarixi mənbələrə nəzər salsaq, "tamaşagah" sözünün qədim dövrlərdə açıq havada, məsələn, meydanlarda, saray bağlarında, ya da xüsusi tikilmiş, lakin müasir teatr binalarından fərqli quruluşlu yerlərdə oynanılan tamaşalar üçün istifadə olunduğunu görərik. Beləliklə, sözün mənası müasir "teatr" sözünün mənasından daha genişdir və kontekstdən asılı olaraq "tamaşa meydanı", "tamaşa salonu", "əyləncə yeri" kimi də anlaşıla bilər.

Müasir Azərbaycan dilində "tamaşagah" sözü artıq nadir hallarda işlənsə də, ədəbiyyatda, tarixi romanlarda və ya köhnə dillə yazılmış mətnlərdə rast gəlmək mümkündür. Məsələn, "Şahın yeni tamaşagahda əyləncəli bir tamaşa izlədi" cümləsində "tamaşagah" sözü xüsusi tikilmiş bir teatr binasını, "Köhnə qalada, geniş meydan tamaşagah rolunu oynayırdı" cümləsində isə açıq havada bir tamaşa yerini ifadə edir.

Qısacası, "tamaşagah" sözü farsca köklü, köhnə bir söz olub, müasir "teatr" sözünün sinonimi olmaqla yanaşı, daha geniş məna çalarlarına malikdir və əsasən tarixi və ədəbi kontekstlərdə işlənir. Onun mənasını tam dəqiqliklə "tamaşa yeri" ilə ifadə etmək dəqiq olmaz, çünki bu ifadə sözün tarixi və semantik zənginliyini tam əks etdirmir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz