izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Tap-tap sözü Azərbaycan dilində təkrarlanan "tap" səsini bildirir. Lüğətlərdə sadəcə "təkrarlanan "tap" səsi" kimi qeyd olunsa da, bu izahı daha geniş və dəqiq şəkildə izah etmək mümkündür. Sözün fonetik tərkibi "tap-tap" olub, iki hecalı, əlifba sırasına uyğun olaraq “t”, “a”, “p” səslərindən ibarətdir. Hər iki "tap" hissəsi eyni fonetik quruluşa malik olub, təkrarlanan bir fonem birliyini əks etdirir.

Semantik baxımdan "tap-tap" sözü əsasən sürətli, yüngül və tez-tez təkrarlanan addımların səsini ifadə edir. Bu səs adətən uşaqların, şən insanların, ya da bir şeyə tələsən adamların ayaq səslərini təsvir etmək üçün işlədilir. Sözün mənası kontekstdən asılı olaraq, həm də müəyyən bir ritmik hərəkəti, məsələn, yüngül döyülməni, vurmağı və ya deyəsən bir əşyanın yerində tərpənməsini bildirə bilər. Mühüm bir xüsusiyyət odur ki, bu söz əsasən onomatopeyik sözlər qrupuna aiddir, yəni əşyaların, canlıların və hadisələrin səslərini təqlid edən sözlərdir.

Misal olaraq, verilən cümlədə ("Ayaqların tap-tupu arasından yalnız bu sözləri eşitmək olurdu. B.Talıblı") "tap-tap" sözü tez-tez təkrarlanan, yüngül ayaq səslərini ifadə edir. Digər nümunələr: "Uşaqlar tap-tap edərək qaçdılar.", "Atın tap-tap səsi uzaqlardan eşidilirdi.", "Qapının tap-tap vurması diqqətini cəlb etdi." Bu cümlələrdə də sözün kontekstə bağlı olaraq fərqli mənalar aldığını görmək mümkündür.

Ümumiyyətlə, "tap-tap" sözü Azərbaycan dilinin zəngin leksikasının bir hissəsi olaraq, ədəbi və gündəlik nitqdə geniş istifadə olunan, obrazlı və ifadəli bir sözdür. Onomatopeyik sözlərin dilə canlılıq və ifadəlilik qatdığına görə, "tap-tap" kimi sözlərin düzgün anlaşılması və təhlili dilə mükəmməl nəzarət üçün vacibdir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz