Tarazlaşma (Tarazlaşmaq felindən törəmə isim): Tarazlaşma, əsas etibarilə, müxtəlif qüvvələr, miqdarlar və ya elementlərin qarşılıqlı təsiri nəticəsində sabit, taraz və ya balanslı bir vəziyyətin əldə edilməsi və ya saxlanılması deməkdir. Bu proses statik və ya dinamik ola bilər. Statik tarazlaşmada sistem sabit bir vəziyyətdə qalır, dinamik tarazlaşmada isə sistem davamlı olaraq dəyişir, lakin ümumi tarazlıq saxlanılır.
Mənşəyi: Söz, "taraz" sözündən törəmişdir. "Taraz" sözü ərəb mənşəli olub, "bərabərlik, müvazinət" mənalarını verir. "Tarazlaşmaq" feli isə bu əsas sözə "-laşmaq" şəkilçisinin artırılması ilə meydana gəlmişdir. "-laşmaq" şəkilçisi isə bir vəziyyətin, halın əldə edilməsini, o hala gəlmə prosesini bildirir.
Fərqli cümlələrdə işlənməsi: Tarazlaşma sözü müxtəlif kontekstlərdə fərqli mənalar kəsb edə bilər:
- Təbiət elmləri: "Ekoloji tarazlaşma pozulduqda, ciddi nəticələrə səbəb olur." (Burada tarazlaşma, ekosistemdəki müxtəlif növlərin qarşılıqlı münasibətlərinin sabitliyini ifadə edir.)
- İqtisadiyyat: "Büdcənin tarazlaşması üçün ciddi tədbirlər görülməlidir." (Burada tarazlaşma, gəlirlə xərclərin bərabərləşdirilməsini bildirir.)
- Fizika: "Cismin tarazlaşması onun ağırlıq mərkəzinin dayaq nöqtəsinin üzərində yerləşməsindən asılıdır." (Burada tarazlaşma, fiziki bir sistemin sabitliyini ifadə edir.)
- Psixologiya: "Daxili tarazlaşma insanın psixoloji sağlamlığı üçün vacibdir." (Burada tarazlaşma, insanın duyğu və düşüncələrindəki harmoniyanı ifadə edir.)
- Sosiologiya: "Cəmiyyətdə sosial tarazlaşmanın təmin edilməsi hökumətin əsas vəzifələrindən biridir." (Burada tarazlaşma, cəmiyyətdəki müxtəlif qruplar arasındakı tarazlığı ifadə edir.)
Yuxarıda göstərilən nümunələr göstərir ki, "tarazlaşma" sözü geniş məna daşıyır və müxtəlif sahələrdə müxtəlif kontekstlərdə istifadə oluna bilər. Ümumi mənada isə hər hansı bir sistemdəki müxtəlif elementlərin qarşılıqlı təsiri nəticəsində əldə edilən sabit və ya balanslı vəziyyəti ifadə edir.