Tartan-partan sözü Azərbaycan dilində boş, mənasız, anlamsız danışıq, söhbət, hədyan mənasında işlənir. Lüğətlərdə əsasən "boş sözlər" kimi təqdim olunsa da, mənası daha genişdir və yalnız sözlərin mənasızlığı ilə deyil, həm də bu sözlərin söhbətə, danışığa qatdığı mənasızlıq, səs-küylülük, dəyərsiz xarakter ilə bağlıdır. Yəni, tartan-partan yalnız mənasız sözlərin özü deyil, həm də bu sözlərin yaradığı ümumi təəssüratı ifadə edir.
Etimoloji baxımdan "tartan-partan" sözünün mənşəyi tam aydın deyildir. Lakin, "tartan" və "partan" morfemlərinin səs oxşarlığı və ritmik təkrarı sözün əsasən onomatopeyik (səs təqlidi) xarakter daşıdığını göstərir. Bu da onun mənasız, səs-küylü danışığı ifadə etməsinin əsas səbəblərindən biri ola bilər. Sözün əsas funksiyası danışığın mənasızlığını, səthi və dəyərsizliyini vurğulamaqdır.
Cümlə içərisində "tartan-partan" sözü adətən mənasız danışığı, hədyanı və ya boş söhbəti tənqid məqsədilə işlədilir. Məsələn:
- O, saatlarla tartan-partan danışıb, heç bir faydalı məlumat vermədi. (Burada söhbətin boş, mənasız olduğunu və heç bir fayda gətirmədiyini ifadə edir.)
- Bütün günün tartan-partanına qulaq asmaqdan bezmişdim. (Burada mənasız danışığın bezdirici tərəfi vurğulanır.)
- Onun tartan-partanı məni qıcıqlandırır. (Burada mənasız danışığın qıcıqlandırıcı təsirindən bəhs olunur.)
Beləliklə, "tartan-partan" sözü yalnız "boş sözlər" mənası ilə məhdudlaşmır; o, mənasız, səs-küylü, dəyərsiz danışığın ümumi təəssüratını, hətta bu danışığın dinləyənə gətirdiyi mənfi təsiri ifadə edir. Sözün onomatopeyik xüsusiyyəti də onun mənasının anlaşılmasında əhəmiyyətli rol oynayır.