Təhqiramiz sözü ərəb dilindən olan "təhqir" və fars dilindən olan "-amiz" şəkilçisinin birləşməsindən əmələ gəlmişdir. "Təhqir" sözü "həqarət, alçaltma, hörmətsizlik, incitimə" mənalarını ifadə edir. "-amiz" isə fars mənşəli bir şəkilçi olub, "edən, olan, malik olan" kimi mənaları bildirir. Beləliklə, "təhqiramiz" sözünün tam mənası "təhqir edən, təhqirli, həqarətli, alçaldıcı, hörmətsiz, incitən" kimi ifadə oluna bilər. Bu söz, əsasən, söz və ya hərəkətlərin xarakterini təsvir etmək üçün işlənir və qarşı tərəfdə xoşagəlməz duyğular oyadır.
Sözün işlənməsinə dair nümunələr:
- Onun təhqiramiz baxışları məni əsəbiləşdirdi.
- Təhqiramiz sözləri heç kimə yaraşmır.
- Mətndəki təhqiramiz ifadələr redaktə edilməlidir.
- Sözləri o qədər təhqiramiz idi ki, hamı susdu qaldı.
- Təhqiramiz hərəkətlərə yol verilməməlidir.
Göründüyü kimi, "təhqiramiz" sözü həm sözlərə, həm də hərəkətlərə tətbiq oluna bilir. Sözün kontekstdən asılı olaraq şiddəti də dəyişə bilər. Bəzi hallarda incitməyə, bəzi hallarda isə daha ciddi təhqirlərə işarə edə bilər. "Təhqiramiz" sözünün sinonimləri arasında "həqarətli", "alçaldıcı", "incitən", "hörmətsiz" və s. sözlər yer ala bilər.
Verilən nümunə cümlədə ("Qonşunun təhqiramiz sözü yenə Güldəstənin yadına düşdü. Çəmənzəminli") "təhqiramiz" sözü qonşunun söylədiyi, Güldəstəni incidən və yadına düşən sözləri ifadə edir. "Çəmənzəminli" sözü isə burada Güldəstənin həmin sözlərdən sonra yaşadığı mənfi duyğuları (üzülmə, kədər, əsəbilik) ifadə etmək üçün işlənib.