Təhqiredici sifət olaraq əsasən bir şeyin və ya birinin heysiyyətini alçaldan, mənliyinə toxunan, hörmətsiz, rəzil edən, nüfuzuna zərbə vuran mənalarını ifadə edir. Bu mənada, "təhqiredici" sözü, qarşı tərəfin özünü pis hiss etməsinə, qürurunu incitməsinə və ya özünə olan hörmətini sarsıtmasına səbəb olan hərəkətləri, sözləri və ya vəziyyətləri təsvir edir. Mənfi bir konteksdə işlənir və açıq-aşkar bir mənfi qiymətləndirmə ifadə edir.
Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, "təhqir" felindən törəyib. "Təhqir" kökü şərq dillərində də geniş yayılmışdır və ümumiyyətlə "kiçiltmək", "alçaltmaq", "hörmətsiz yanaşmaq" kimi mənaları ifadə edir. "Təhqiredici" isə bu əsas mənanı gücləndirərək, hərəkət və ya sözlərin təhqirə səbəb olma xüsusiyyətini vurğulayır.
Cümlələrdə necə işləndiyinə dair nümunələr:
- Onun dediyi təhqiredici sözlər məni çox incitdi.
- Rəqibin təhqiredici davranışı oyunun ədalətli keçməsinə mane oldu.
- Mətndəki təhqiredici ifadələr redaktə olunmalıdır.
- O, hər kəsə qarşı təhqiredici və kobud davranırdı.
- Xan şahın bu təhqiredici məktubundan sınmadı (mətn nümunəsində olduğu kimi - burada "təhqiredici" sözü məktubun təhqirə səbəb olan xüsusiyyətini bildirir).
Qeyd edək ki, "təhqir" və onun törəmələri olan "təhqiredici", "təhqiramiz", "təhqiranə" kimi sözlər bir-birinə yaxın, lakin bir qədər fərqli mənaları ifadə edir. "Təhqiredici" daha çox bir hərəkət və ya sözün özündə olan təhqir xüsusiyyətini önə çəkir, "təhqiramiz" isə hərəkətin və ya sözün təhqirə meylli olduğunu, "təhqiranə" isə təhqir məqsədi ilə edildiyini bildirir. Ancaq kontekstə görə bu sözlər bir-birinin əvəzində də işlənə bilər.