izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Təkərli sifəti, əsasında "təkər" sözünün durduğu bir söz birləşməsidir. "Təkər" sözü, türk dillərindən gələn və kökü bilinməsə də, "dəyirmi əşya", "fırlanan cisim" mənasını əks etdirən köhnə bir söz olduğuna inanılır. Müasir Azərbaycan dilində isə "təkər" daha çox nəqliyyat vasitələrində, əşyalarda və ya mexanizmlərdə hərəkəti təmin edən dairəvi cismi ifadə edir.

Lüğətlərdə sadəcə "təkəri olan, təkərlə hərəkətə gətirilən; çarxlı" kimi tərifi verilən "təkərli" sözünün mənasını daha geniş və dəqiq izah etmək mümkündür. Bu söz, bir şeyin təkər vasitəsilə hərəkət etmə qabiliyyətini və ya təkərlə təchiz olunmasını ifadə edir. "Təkərli" sözü, təkcə hərəkətə gətirilmə üsulunu deyil, həm də konstruksiyanın bir xüsusiyyətini bildirir. Məsələn, "təkərli stul" deyəndə, stulun təkərləri olduğunu və buna görə də asanlıqla hərəkət etdirilə biləcəyini ifadə edirik.

"Təkərli" sözünün işlənməsinə bir neçə nümunə göstərək:

  • Təkərli traktor: Təkərləri olan, təkərləri vasitəsilə hərəkət edən traktor.
  • Təkərli kürsü: Təkərləri olan, asanlıqla hərəkət etdirilə bilən kürsü.
  • Təkərli sandalye: Təkərləri olan, hərəkətli sandalye (təkərli stul ilə sinonim ola bilər).
  • Təkərli qatar: Təkərlər üzərində hərəkət edən bir qatar (burada "təkərli" sözü bəzən susqun qalır, çünki qatarın təkərlər üzərində hərəkət etməsi təbii bir haldır).

Göründüyü kimi, "təkərli" sifəti, müxtəlif kontekstlərdə, təkərlərin varlığını və onun hərəkətə olan təsirini vurğulayan bir vasitə kimi işlənir. Bu sözün daha dəqiq mənası isə hər bir konkret cümlədə sözün bağlı olduğu isimdən asılıdır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz