Təkər (ər. دَوَّار - dəvvar "fırlanan" sözündən törəmişdir) – nəqliyyat vasitələrinin hərəkətini təmin edən, ox ətrafında fırlanan dairəvi cisimdir. Əsasən, dairəvi və ya silindrik formadadır və oxa bərkidilir. Fırlanma sayəsində sürtünməni azaldır və hərəkəti asanlaşdırır. Təkərin əsas funksiyası yükü daşımaq və onu minimal sürtünmə ilə hərəkət etdirməkdir. Müxtəlif materiallardan – taxtadan, metal, rezin və ya onların birləşməsindən hazırlana bilər.
Təkərin tarixi çox qədimdir və insan sivilizasiyasının inkişafında mühüm rol oynamışdır. İlk təkərlər ehtimal ki, Mezopotamiyada eramızdan əvvəl IV minillikdə ixtira olunmuşdur. Təkərin ixtirası nəqliyyatın inkişafına, ticarətin genişlənməsinə və mədəniyyətlər arasında əlaqələrin güclənməsinə səbəb olmuşdur. Müasir dövrdə isə təkərlər avtomobillərdə, velosipedlərdə, qatarlarda, təyyarələrdə və digər bir çox maşın və mexanizmlərdə geniş istifadə olunur.
Təkərin müxtəlif növləri mövcuddur. Məsələn, dəmir yolu təkərləri, avtomobil təkərləri, velosiped təkərləri, tramvay təkərləri və s. Bunların hər birinin özünəməxsus xüsusiyyətləri və istifadə sahələri vardır. Təkərlərin dizaynı və istehsalı da daim inkişaf edir. Yeni materialların və texnologiyaların tətbiqi sayəsində daha davamlı, daha yüngül və daha effektiv təkərlər istehsal olunur.
Cümlədə işlənmə nümunələri:
- Köhnə araba səs-küy salaraq, qırıq təkərləri ilə küçədə hərəkət edirdi.
- Velosipedin təkərləri yüksək sürətlə fırlanırdı.
- Avtomobilin təkərləri yeni dəyişdirildi.
- Təkərli stulun köməyi ilə hərəkət etmək daha asandır.
- Maşının bütün təkərləri eyni ölçüdə deyil.