Təkrarlanmaq (məch.) Azərbaycan dilində geniş mənada istifadə olunan bir feldir. Əsas mənası "bir neçə dəfə edilmək", "yenidən edilmək", "təkrar olunmaq"dır. Bu, həm fiziki, həm də mənəvi hərəkətlər, hadisələr, proseslər üçün tətbiq oluna bilər. Təkrarlanma hadisəsi həm istənilən, həm də istənilməyən ola bilər. Məsələn, bir məşqi təkrarlamaq (istənilən), bir səhvin təkrarlanmaq (istənilməyən) kimi.
Etimoloji baxımdan, "təkrar" sözünün kökü "tək" və "rar" morfemlərindən əmələ gəlir. "Tək" birlik, vahidlik mənasını, "rar" isə artım, çoxalma, qatlama mənasını ifadə edir. Beləliklə, "təkrar" sözü "bir dəfədən çox, yenidən" mənasını verir. "-lanmaq" isə passiv əşaya yönəlmiş fel əmələ gətirən şəkilçi olub, "təkrarlanmaq" felinin mənasını passiv edir. Yəni, "təkrarlanan" bir şey öz üzərində bir neçə dəfə təsirə məruz qalır.
Cümlədə istifadə nümunələri:
• Dərsdə keçilən mövzu müəllim tərəfindən təkrarlandı. (Dərsin təkrarlanması, müsbət mənada)
• Onun səhvləri dəfələrlə təkrarlanmışdır. (Səhvlərin təkrarlanması, mənfi mənada)
• Bu proses təbiətdə davamlı olaraq təkrarlanır. (Təbii hadisələrin təkrarlanması)
• Mən onu bir neçə dəfə xəbərdar etdim, amma o, hər şeyi təkrarladı. (Hərəkətin təkrarlanması, mənfi mənada)
• Sözləri təkrarlayaraq, mənim fikrimi tam olaraq ifadə etməyə çalışdı. (Əməlin təkrarlanması məqsədə nail olmaq üçün)
Beləliklə, "təkrarlanmaq" felinin mənası sadəcə "təkrarən edilmək"dən daha genişdir və həm proseslərin, həm də hadisələrin öz-özünə təkrar olmasını, yenidən baş verməsini ifadə edir. Kontekstə bağlı olaraq, həm müsbət, həm də mənfi mənalarda istifadə oluna bilər.