Təqsir (ər. تقصير - taqṣīr - qısaltma, çatışmazlıq) sözü əsasən bir fərdin sosial, etik və ya hüquqi normalara, qaydalara və gözləntilərə uyğun gəlməməsi, onlardan kənara çıxması nəticəsində törətdiyi hərəkətləri, davranışları və ya buraxılışları ifadə edir. Lüğətdəki "adi, hamı tərəfindən qəbul olunmuş" ifadəsi məhdud və qeyri-dəqiqdir, çünki təqsir hərəkətinin "adi" olması zərurət deyil. Əksinə, təqsir qəbul olunmuş normaların pozulması ilə əlaqəlidir. Yəni, təqsir əxlaq, qanun və ya sosial davranış qaydalarına zidd hərəkət deməkdir.
Təqsirin mənası kontekstdən asılı olaraq müxtəlif çalarlar əldə edə bilər. "Günah" və "suç" kimi sinonimlərlə ifadə olunan təqsir bəzən sadəcə bir səhv, çatışmazlıq, əməliyyatda nöqsan kimi qəbul olunsa da, bəzən daha ağır əxlaqi və ya hüquqi nəticələrə səbəb olan ciddi bir hərəkəti bildirə bilər. Məsələn, "işdə təqsir" ifadəsi iş yerindəki vəzifələrin yerinə yetirilməsindəki nöqsanı, "təqsirə yol vermək" isə bilərəkdən və ya bilməyərəkdən yanlış davranışı ifadə edir.
Təqsirin mahiyyəti, onun nəticəsindən, yaranmış zərərdən və ictimai normaların hansı dərəcədə pozulmasından asılıdır. Bir şəxsin təqsiri ağır bir cinayət ola bilər, ya da sadəcə kiçik bir səhv, əxlaqi çatışmazlıq kimi qiymətləndirilə bilər. Buna görə də, təqsirin dəqiq mənasını müəyyənləşdirmək üçün həmin hərəkətin baş verdiyi kontekstin, yəni sosial, mədəni və hüquqi mühitin nəzərə alınması vacibdir.
Cümlə içərisində istifadə nümunələri:
- Onun işdəki təqsiri bütün layihənin gecikəcəyinə səbəb oldu. (İşdəki nöqsan, çatışmazlıq)
- Əməlində heç bir təqsiri yox idi. (Günahsızlıq)
- O, əxlaqa zidd hərəkətinə görə öz təqsirini etiraf etdi. (Əxlaqi pozuntu, günah)
- Təqsirinə görə cəzalandırılacaq. (Hüquqi məsuliyyət)