Tərkaltı sözü Azərbaycan dilində yəhərin, at və ya digər minik heyvanlarının bel hissəsində yerləşən, minənin oturduğu hissənin arxasında olan, ümumiyyətlə, yəhərin arxa hissəsinə bərkidilən və yəhərin formasını tamamlayan, yəhərə bərklik və dayanıqlılıq verən hissəni bildirir. Əsasən dərinin və ya digər möhkəm materialların istifadə edilməsi ilə hazırlanır. Bəzi hallarda, tərkaltı yəhərin üstündəki əlavə döşəkləri də daşıya bilər.
Etimoloji baxımdan "tərkaltı" sözü "tərk" felindən törəmişdir. "Tərk" – "buraxmaq", "atmaq", "atılmış şey" mənalarını bildirərək, yəhərin arxa tərəfində "atılmış", "bərkidilmiş" hissə olmasını ifadə edir. "-altı" isə əlavə olaraq yerləşməni bildirir. Beləliklə, "tərkaltı" "yəhərin arxa tərəfindəki hissə" kimi izah oluna bilər.
Sözün işlənməsinə dair nümunələr:
- Köhnə yəhərin tərkaltısı tamamilə cırılmışdı. (Tərkaltının vəziyyətini bildirir)
- Atçılar yəhərin tərkaltısını yoxlayıb, hər şeyin qaydasında olduğundan əmin oldular. (Tərkaltının yoxlanılmasını bildirir)
- Yəhərin tərkaltısına xüsusi bir döşək qoymuşdu ki, minmək daha rahat olsun. (Tərkaltının üstünə əlavə döşəyin qoyulmasını bildirir)
- Həsrət şeirindəki "Saxla, bala, keç tərkimə, yəhərdəki döşəkçəni də tərkaltının üstünə" misrasında, yəhərdən düşərkən döşəyin də tərkaltının üstünə qoyulmasının təsviri verilir. (Ədəbi nümunə)
Qeyd edək ki, "tərkaltı" sözü daha çox klassik Azərbaycan dilində və atçılıqla bağlı mətnlərdə rast gəlinir. Müasir Azərbaycan dilində istifadəsi azalsa da, anlaşıqlı və mənası açıqdır.