Tərlan (lat. Falco cinsinə aid quşlar) – yırtıcı quşlar dəstəsinin qırğılar fəsiləsinə aid olan bir çox növü əhatə edən geniş bir cinsdir. Azərbaycan dilində "tərlan" sözü ümumiyyətlə bu cinsə aid olan, xüsusilə də daha iri və güclü növlər üçün işlədilir. Lüğətlərdə sadəcə "güclü dimdiyi və uzun qanadları olan yırtıcı quş" kimi tərif edilməsi, tərlanların müxtəlifliyini və xüsusiyyətlərini tam əks etdirmir.
Tərlanların ən fərqləndirici xüsusiyyətləri arasında kəskin, əyri dimdikləri, iti pəncələri və güclü əzələləri vardır. Bu xüsusiyyətlər onlara ovçuluqda üstünlük təmin edir. Uzun və iti qanadları sürətli uçuş və çevik manevr etmə qabiliyyəti verir. Ovlarını havada tutmağı bacarırlar və gözlərinin kəskinliyi uzaq məsafələrdə hədəfi müəyyən etməyə imkan verir.
Tərlanlar əsasən kiçik heyvanlarla, məsələn, gəmiricilər, quşlar, sürünənlər və həşəratlarla qidalanır. Onların həyat tərzi, yuva qurma yerləri və ovçuluq üsulları növlərə görə fərqlənə bilər. Bəzi tərlan növləri qayalıq ərazilərdə, bəziləri isə ağaclarda yuva qurur.
Ədəbiyyatda "tərlan" sözü tez-tez qüvvət, cəsarət, sürət və azadlıq simvolu kimi işlənir. Misal olaraq, verilən "Bir yanında tərlanlar, dumanlı dağlar; Bir yanda kəkliklər, ayna bulaqlar" misrasında tərlanlar vəhşi, azad təbiətin güclü, müstəqil simvolu kimi təqdim olunur, dumanlı dağlarla əlaqələndirilməsi isə onların yaşayış mühitini göstərir. Digər misallarda, tərlan qəhrəmanın, və ya bir hadisənin sürətini, qətiyyətini və ya təhlükəliliyini ifadə etmək üçün metaforik olaraq istifadə oluna bilər.
Qeyd edək ki, "tərlan" sözünün etimologiyası dəqiq müəyyən olunmayıb, lakin türk dilləri ailəsindən olduğu ehtimal edilir. Sözün kökünün "tər" (tez, sürətli) və ya "lan" (quş) kimi sözlərlə bağlı olması mümkündür.