izahlı lüğət 2 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Tərli-tərli sözü Azərbaycan dilində zərf kimi işlənir və "tərli halda, tərli ikən, tərin qurumamış" mənalarını ifadə edir. Bu söz, təkrarlanan "tərli" sifətinin birləşməsindən əmələ gəlmişdir və hər iki "tərli" sözü də əsas mənanı gücləndirmək, təkrarlama yolu ilə vurğu yaratmaq məqsədi daşıyır. Beləliklə, "tərli-tərli" sadəcə "tərli" halını deyil, həmin halın intensivliyini, davamlılığını və ya tamlığını ifadə edir. "Tər" sözü ilə birlikdə istifadə olunması, fiziki fəaliyyətdən, istilikdən və ya digər səbəblərdən yaranmış tər vəziyyətinin davam etdiyini göstərir.

Sözün mənasını daha geniş izah etmək üçün aşağıdakı nüansları da qeyd etmək lazımdır: "Tərli-tərli" sözü, təkcə fiziki tər vəziyyətini deyil, həm də metaforik mənada, emosional gərginlik və ya narahatlıqdan yaranan bir növ "daxili tər" halını ifadə etmək üçün də istifadə oluna bilər (məsələn, "imtahandan tərli-tərli çıxdı"). Lakin bu mənada istifadəsi daha az yaygındır və kontekstə bağlıdır. Əsas mənası hələ də fiziki tər vəziyyətinin intensivliyidir.

Misal cümlələr:

  • Tərli-tərli idman etmək sağlamlıq üçün faydalıdır (fiziki tər).
  • Tərli-tərli qaçaraq evə çatdı (fiziki tər).
  • İmtahandan tərli-tərli çıxdı (metaforik mənada).
  • Tərli-tərli soyuq su içmək sağlamlığa zərərlidir (fiziki tər və bununla əlaqədar tövsiyə).

Qeyd etmək lazımdır ki, "tərli-tərli" sözü ədəbi üslubda daha çox işlənir və gündəlik danışıq dilində daha az istifadə olunur. Daha çox xalq dilinə və ya şeir dilinə yaxındır. Onun əvəzinə gündəlik danışıqda sadəcə "tərli" sözü, və ya daha dəqiq mənaları ifadə edən başqa ifadələr ("təri axan", "təri qurumamış", "çox tərli") istifadə oluna bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz