Təzadlı sifəti, əsasən iki və ya daha çox anlayış, fikir, hadisə və ya əşyanın bir-birinə zidd, əks, uyğunsuz və ya bir-birini inkar edən xüsusiyyətlərə malik olduğunu bildirir. Bu ziddiyyət həm mənalar, həm də xarakterlər səviyyəsində özünü göstərə bilər. Məntiqi təzadlardan fərqli olaraq, təzadlılıq mütləq bir yanlışlıq demək deyil; bəzən incəsənət, ədəbiyyat və fəlsəfədə bədii təsir yaratmaq üçün istifadə oluna bilər.
Təzadlı sözünün kökü "təzad" sözündəndir. "Təzad" ərəb mənşəli olub, "qarşılaşma", "ziddlik", "müxalifət" mənalarını verir. "lı" şəkilçisi isə sifət bildirən şəkilçidir. Beləliklə, "təzadlı" sözü əslində "ziddliyi olan", "ziddlik əks etdirən" mənasını ifadə edir.
Təzadlı sözü müxtəlif kontekstlərdə fərqli şəkildə işlənə bilər:
- Fikir və düşüncələr: "Onun təzadlı düşüncələri onu daim narahat edirdi." burada fikirlər arasında bir uyğunsuzluq, bir ziddiyyət ifadə olunur.
- Xüsusiyyətlər: "Bu rəsmdə təzadlı rənglər istifadə olunub." burada rənglərin bir-birinə zidd xüsusiyyətləri vurğulanır.
- Davranışlar: "Onun təzadlı davranışları ətrafdakıları çaşdırırdı." bu cümlədə davranışlarda müşahidə olunan ziddiyyət nəzərdə tutulur.
- Situasiyalar: "Həyatının bu mərhələsi olduqca təzadlı idi." burada həyat vəziyyətinin ziddliklərlə dolu olduğunu bildiririk.
Firidun nümunəsindəki "Təzadlı düşüncələrlə [Firidun] … yaxınlaşdı" cümləsində Firidunun zidd, bir-birinə uyğun gəlməyən düşüncələrlə müəyyən bir vəziyyətə, hadisəyə və ya şəxsə yaxınlaşdığını göstərir. Bu düşüncələr bir-birini inkar etməsə də, aralarında aydın bir uyğunsuzluq və ya ziddiyyət vardır.