Təzyiq (ər. ضغط - dağt) sözü ərəb mənşəli olub, fiziki, sosial və məcazi mənalarda geniş istifadə olunan bir termindir. Əsas mənası “öz ağırlığı ilə basma, sıxma; basqı”dır. Bu, fiziki təzyiqin klassik tərifi olub, hər hansı bir səthin vahid sahəsinə düşən perpendikulyar qüvvəni ifadə edir. Məsələn, “Qarın təzyiqi altında budaqlar sındı” cümləsində qarın ağırlığının budaqlar üzərində yaratdığı fiziki təzyiq nəzərdə tutulur. Bu təzyiq, fiziki bir qüvvənin təsiri ilə cisimlərin deformasiyaya uğraması və ya qırılması ilə nəticələnə bilər.
Təzyiq termini, fizikanın müxtəlif sahələrində, xüsusilə hidrostatika və aerostatika kimi sahələrdə mühüm rol oynayır. Mayelərin və qazların elastiklik dərəcəsini ifadə etmək üçün də istifadə olunur. Qazların və mayelərin təzyiqi onların molekullarının səthlərə və bir-birinə təsir etməsindən yaranır. Bu təzyiq, barometr və manometr kimi cihazlarla ölçülür. Atmosfer təzyiqi, suyun təzyiqi kimi ifadələr, bu mənanı dəqiqləşdirir.
Bununla yanaşı, “təzyiq” sözü sosial və məcazi mənalarda da işlənir. Bu zaman bir şəxsin və ya qrupun digər şəxs və ya qrupa psixoloji, iqtisadi və ya siyasi təsir göstərməsi nəzərdə tutulur. Məsələn, “Rəhbərin təzyiqi altında əməkdaşlar razılaşdılar” cümləsində rəhbərin psixoloji təsiri, “İqtisadi təzyiq altında ölkə məcbur oldu” cümləsində isə iqtisadi sanksiyalar və ya təhdidlər nəzərdə tutulur. Belə hallarda, “təzyiq” sözü, məcburiyyət, zorlama, təsir və ya basqı kimi mənaları ehtiva edir. Bu mənada sinonimləri "zorlama", "məcburluq", "basqı", "təsir", "təhdid" ola bilər.
Yekun olaraq, “təzyiq” sözü kontekstdən asılı olaraq fiziki bir qüvvəni, və ya sosial və psixoloji təsiri ifadə edə bilən çoxmənalı bir sözdür. Onun düzgün anlaşılması üçün cümlənin məzmunu diqqətlə təhlil edilməlidir.