izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Tiré [tire] (fr.) – Fransız dilindən keçmiş bir termin olub, əsasən iki əsas mənaya malikdir:

1. Durğu işarəsi: Tiré, uzun üfüqi xətt ( – ) şəklində olan bir durğu işarəsidir. Digər durğu işarələrindən (nöqtə, vergül, iki nöqtə və s.) fərqli olaraq, tirenin funksiyası daha geniş və müxtəlifdir. O, cümlədə müxtəlif məqsədlər üçün istifadə olunur:

* Aydınlaşdırıcı ifadələri ayırmaq: Məsələn, "Bu kitab – mənim ən çox sevdiyim kitab – çox maraqlıdır." Aydınlaşdırıcı ifadə tirelər arasında yerləşdirilir və əsas fikrin daha aydın anlaşılmasına kömək edir. * Cümlənin qeyri-adi quruluşlarını vurğulamaq: Tirelər, qeyri-adi söz sırası və ya cümlə quruluşunda olan hissələri ayırmaq üçün istifadə olunur. Məsələn, "Mən – nəhayət – öz işimi tapdım." * Söz birləşmələrini ayırmaq: Bəzən tirelər uzun və mürəkkəb söz birləşmələrini daha aydın etmək üçün istifadə olunur. Məsələn, "Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu". * Dialoqda sətirləri ayırmaq: Bəzi yazı üslublarında, tirelər dialoqdakı danışan şəxsləri ayırmaq üçün istifadə olunur. * Aralıq tiresi: İki söz arasında əlaqəni göstərmək üçün də istifadə olunur. Məsələn, "yazı-oxu". * Sözün əvvəlində və ya sonunda: Bəzi hallarda sözün başında və ya sonunda istifadə edilərək, sözün vurğulanmasına və ya əhəmiyyətinin artırılmasına xidmət edir.

2. Morze əlifbası: Tiré, Morze əlifbasında uzun bir səs siqnalını və ya işarəni təmsil edir. Bu işarə nöqtə (.) işarəsindən daha uzun müddət davam edir və müxtəlif hərflərin və rəqəmlərin kodlanmasında istifadə olunur. Həmçinin, radio siqnallarında, teleqrafda və digər rabitə sistemlərində də tətbiq olunur. Nöqtə və tirenin müxtəlif ardıcıllığı ilə hərflər, rəqəmlər və digər simvollar kodlaşdırılır.

Qısaca, "tiré" sözü həm durğu işarəsi, həm də rabitə sistemlərində istifadə olunan bir simvol olaraq iki əsas mənaya malikdir. Onun durğu işarəsi kimi istifadəsi daha geniş və mürəkkəbdir və müxtəlif cümlə quruluşlarında mətnin aydınlığı və qavranılmasını yaxşılaşdırır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz