izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Titəli sifəti, əsasən, "titə" sözündən törəmədir və "titə"nin mənasından irəli gələrək bir neçə məna çalarına malikdir. Ən geniş mənada titəli "ləkəli, xallı, nöqtəli, tünd ləkələrlə örtülü" mənalarını ifadə edir. Bu zaman səthdəki kiçik, qaranlıq və ya fərqli rəngdəki ləkələrə, nöqtələrə işarə olunur. Məsələn, "titəli parça", "titəli dəri", "titəli daş" ifadələrində parça, dəri və ya daş üzərindəki kiçik, qeyri-bərabər paylanmış ləkələrə işarə olunur.

Lakin "titəli"nin istifadəsi, bəzən "titə" sözünün daha poetik və ya məcazi mənaları ilə əlaqəli ola bilər. Məsələn, "titəli göz" ifadəsində "titə" gözün parıltısını, ifadəliliyini, bəlkə də hətta kədərini və ya sirrini ifadə edən bir metafora kimi işlənir. Bu halda "titəli" sadəcə ləkəli deyil, daha çox ifadəli, parlaq, cazibədar və ya dərin mənalı gözləri təsvir etmək üçün istifadə olunur. Bu mənada "titəli" "parıltılı", "ifadəli", "sehrli" kimi sinonimlərlə əvəz oluna bilər.

Bundan əlavə, kontekstdən asılı olaraq "titəli" "çoxlu ləkələri olan", "sıx ləkəli", "nöqtəli" kimi mənalarda da işlənə bilər. Məsələn, "titəli səma" ifadəsi, səmada çoxlu ulduzların olmasına işarə edə bilər. Yəni, "titəli"nin mənası "titə" sözünün konkret mənasından və cümlədəki istifadəsindən asılı olaraq dəyişir.

Qısacası, "titəli" sifətinin tam və dəqiq tərifi yalnız kontekstdə aydın olur. Ləkəli, xallı, nöqtəli olmağın yanında poetik və ya məcazi mənalarda da istifadə oluna bilər ki, bu da onun ifadə imkanlarını genişləndirir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz