Titə sözü Azərbaycan dilində bəzi insanların göz bəbəyində müşahidə olunan ağ ləkəni ifadə edir. Bu ləkənin tibbi terminlə ifadəsi leukocorea və ya pupillary leukomadır. Xalq arasında daha çox "göz ağzı", "göz bəbəyində ağ ləkə" kimi ifadələr də işlədilir. Ancaq "titə" sözü daha qısa, daha poetik və daha çox xalq dilinə aid bir ifadədir.
Titənin yaranma səbəbləri müxtəlifdir. Doğuşdan olan və ya sonradan əldə edilmiş göz xəstəlikləri, travmalar, infeksiyalar və ya digər səbəblər nəticəsində göz bəbəyində ağ ləkə əmələ gələ bilər. Bu ləkənin ölçüsü və görünüşü də dəyişkən ola bilər; bəzən kiçik və demək olar ki, görünməz, bəzən isə daha böyük və nəzərə çarpandır. Hətta gözün tam və ya qismən korluğuna səbəb ola biləcək hallar da mövcuddur.
Dil baxımından "titə" sözünün etimologiyası tam aydın deyil. Ancaq "ağ ləkə", "nöqtə" kimi mənaları olan köklərdən törəmiş ola bilər. Sözün strukturu və işlənməsindən göründüyü kimi, xalq etimologiyası ilə əlaqəli ola bilər; yəni sözün mənası və forması zamanla dəyişib təkamül edə bilər. Ədəbiyyatda "titə" sözü əsasən metaforik mənada, məsələn, gözəllikdə, təmizlikdə qüsurlar və ya insanın daxili aləmindəki qaranlıq nöqtələr ifadə etmək üçün istifadə oluna bilər.
Cümlə içində istifadəsi nümunələri:
- Körpənin göz bəbəyində kiçik bir titə var idi.
- Şair gözəl qızın gözündəki titəni mükəmməlsizliyinin simvolu kimi təsvir etmişdi.
- Onun mükəmməl görünüşündə belə kiçik bir titə vardı.
Qeyd edək ki, "titə" sözünün tibbi bir termin olmadığını və yalnız xalq dilində istifadə olunduğunu vurğulamaq vacibdir. Hər hansı göz problemləri ilə qarşılaşdıqda mütləq həkimə müraciət etmək lazımdır.