Toxmacarlıq sözü Azərbaycan dilində əsasən kənd təsərrüfatı kontekstində işlənən bir termindir. Lüğətlərdə sadəcə "toxmacar əkilmiş sahə, yer" kimi izah edilməsinə baxmayaraq, mənası daha geniş və çoxqatlıdır. Əslində "toxmacarlıq" bir sahənin yalnız toxmacar əkilmiş olması demək deyil, həm də həmin sahənin toxmacar əkilməsi üçün hazırlanması, becərilməsi, qulluq edilməsi ilə bağlı bütün fəaliyyətləri əhatə edir. Belə ki, torpağın şumlanması, gübrələnməsi, toxumun səpilməsi, suvarılması, alaq otlarından təmizlənməsi və s. proseslər toxmacarlıq anlayışının tərkib hissəsidir.
Etimoloji baxımdan "toxmacarlıq" sözü "toxmacar" sözündən törəmişdir. "Toxmacar" isə fars mənşəli bir sözdür və "toxumaq" felindən əmələ gəlmişdir. Toxumaq həm iplikdən parça toxumaq, həm də bir şeyin sıx-sıx əkilməsi mənasında işlənə bilər. Beləliklə, toxmacar, sıx əkilmiş bitki deməkdir. Bu mənada "toxmacarlıq" sıx əkilmiş bitkilərin yetişdirildiyi sahəni bildirir.
Misal olaraq verilən cümlədə ("Murad dayı, sabah təzə toxmacarlığı suvaraqmı?") "toxmacarlıq" sözü yeni əkilmiş toxmacar sahəsinin suvarılmasına işarə edir. Bu cümlədə sözün mənası sadəcə "toxmacar əkilmiş sahə" deyil, həm də həmin sahənin qulluq olunması, xüsusi ilə suvarılması ehtiyacını vurğulayır. Yəni, burada "toxmacarlıq" fəaliyyət prosesini, kənd təsərrüfatı ilə bağlı bir işi ifadə edir.
Qeyd edək ki, "toxmacarlıq" termini şifahi nitqdə daha çox işlənir və ədəbi dilə nisbətən daha az rast gəlinir. Ancaq kənd təsərrüfatı ilə məşğul olan əhalinin dilində geniş yayılmış və onların gündəlik həyatında əhəmiyyətli rol oynayan bir termindir.