izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Top-top sözü Azərbaycan dilində "çoxlu, bol, sayı çox olan" mənasında işlənən bir sifətdir. Əsasən sayı çox olan və bir-birinin üst-üstə, yığcam şəkildə düzülmüş əşyaları təsvir etmək üçün istifadə olunur. Lüğətlərdə verilən qısa izahat “çoxlu, toplarla” olsa da, bu ifadənin kontekstdən asılı olaraq daha geniş mənaları da vardır.

Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, “top” sözünün təkrarı ilə əmələ gəldiyini görürük. “Top” sözü bir çox əşyanın (məsələn, meyvə, tərəvəz, daş, qəpik) yığılıb bir yerə toplanmasına istinad edir. Beləliklə, “top-top” sözü bu yığılıb bir yerə toplanmış əşyaların həm sayının çoxluğunu, həm də onların yığcam şəkildə yerləşməsini ifadə edir. Bu baxımdan, sadəcə “çoxlu” sözündən daha konkret və təsviri bir ifadədir.

Misal üçün, verilmiş nümunədəki "qəfəslərdə top-top çit, parça…" ifadəsi, qəfəslərin çoxlu sayda çit və parça ilə sıx-sıx dolu olduğunu göstərir. “Top-top” sözü burada həm miqdarı, həm də əşyaların yerləşmə sıxlığını ifadə edir. Digər bir nümunə olaraq, “ bağda top-top alma yetişib” deyə bilərik ki, bu da bağda çoxlu və bir-birinə yaxın şəkildə yetişmiş almaları bildirir.

Ümumi olaraq, “top-top” sözü kollokasiyalarında (birgə işləndiyi sözlərdə) konkret bir məna verir. Bu məna, sözün işləndiyi kontekstdən və təsvir olunan obyektin təbiətindən asılı olaraq dəqiqləşir. Sadəcə “çoxlu” deyərkən olduğu kimi qeyri-müəyyən deyil, daha təsviri və canlı bir ifadədir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz