Topdan sözü zərf və sifət kimi işlənən, əsasən ticarət sahəsində istifadə olunan bir söz olub, "iri miqdarda", "böyük partiyalarla", "toplarla", "taylarla" mənalarını ifadə edir. Pərakəndə satışa zidd bir anlayışdır. Yəni, pərakəndə satışda mallar tək-tək, kiçik miqdarda satılırsa, topdan satışda isə mallar böyük partiyalarla, müştəri ehtiyacı olan miqdarda, yəni toptan alınır.
Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, "top" sözündən törədiyini görərik. "Top" sözü türk dillərində geniş yayılmış bir sözdür və "yığın", "kütlə", "birlikdə olan şeylər" mənalarını verir. "Topdan" sözünün meydana gəlməsində bu əsas məna iştirak edir. Böyük miqdarda malın birlikdə, bir yerdə satılmasını ifadə etdiyindən, "top" sözünə "-dan" əlavəsi ilə məna dəqiqləşdirilir və "toplu halda", "toplu şəkildə" mənası əldə edilir. "-dan" şəkilçisi bu halda məkan və ya miqdar bildirən məna verir.
Cümlə içərisində istifadəsinə baxaq:
- O, malları topdan aldı.
- Topdan satışda qiymətlər daha sərfəlidir.
- Biz topdan satışla məşğuluq.
- Şirkət məhsullarını həm pərakəndə, həm də topdan satır.
- Bu dükan topdan paltar satır.
Göründüyü kimi, "topdan" sözü həm müstəqil olaraq, həm də digər sözlərlə birlikdə istifadə edilərək müxtəlif kontekstlərdə "böyük miqdar", "toplu", "kütləvi" mənalarını ifadə edir. Bütün bu nümunələrdə əsas məna dəyişməsə də, cümlənin ümumi mənasına uyğun olaraq kölgəli mənalar əldə edilə bilər.