Toranlaşma: "Toranlaşmaq" fellindən törəmiş isimdir. Lüğətlərdə əsasən "təlaşa düşmə, çaşqınlıq, qarışıqlıq" mənalarında izah olunsa da, daha geniş və dəqiq bir tərif vermək mümkündür. Toranlaşma, bir vəziyyətin və ya hadisənin gözlənilməz və ya qarışıq bir şəkildə baş verməsi, nəticədə qeyri-müəyyənlik, narahatlıq və çaşqınlıq yaradaraq, nizamın pozulması vəziyyətinə çevrilməsidir. Bu prosesdə əvvəlki nizamlı və ya sakit vəziyyət pozulur, əvəzinə qarışıqlıq, təlaş və həyəcan hakim olur.
Etimoloji baxımdan, "toran" sözü qədim türk dillərindən gəlmə olub, "qarışıqlıq, çaşqınlıq, qaralma" mənalarını ehtiva edir. "Toranlaşmaq" isə bu vəziyyətə düşmə, bu halı almaq deməkdir. Beləliklə, toranlaşma, sadəcə "təlaş"dan daha geniş bir konsepsiyadır; o, təlaşın səbəb olduğu və ya nəticəsində meydana gələn ümumi bir qarışıqlıq vəziyyətini ifadə edir.
Cümlədə işlənmə nümunələri:
1. "Qəfil baş verən hadisə səbəbindən küçədə tam bir toranlaşma yaşandı." Bu cümlədə toranlaşma, gözlənilməz hadisənin yaratdığı ümumi qarışıqlıq vəziyyətini ifadə edir.
2. "Bazarın toranlaşması satıcıları da narahat etdi." Burada toranlaşma, bazarın qarışıqlıq içində olması, nizamın pozulmasını göstərir.
3. "Siyasi gərginlik ölkədə böyük bir toranlaşmaya səbəb oldu." Bu cümlədə toranlaşma, siyasi gərginliyin yaratdığı ictimai qarışıqlıq və qeyri-sabitliyi ifadə edir.
4. "Evə girəndə gördüyüm mənzərə məni tamamilə toranlaşdırdı." Bu cümlədə toranlaşma, gözlənilməz vəziyyətin yaradığı çaşqınlığı və təlaşlı vəziyyəti göstərir. Burada feil formasında işlənmişdir.
Yekun olaraq, "toranlaşma" sözünün mənası sadəcə "təlaş"la məhdudlaşdırılmamalıdır. O, bir hadisənin nəticəsində yaranan ümumi qarışıqlıq, qeyri-müəyyənlik, narahatlıq və nizamın pozulması vəziyyətini ifadə edən daha geniş bir anlayışı əhatə edir.