Toran sözü Azərbaycan dilində səhər və axşam saatlarında günəşin üfüqdə görünməzdən əvvəl və ya batdıqdan sonra yaranan zəif işıqlı, alaqaranlıq vaxtı bildirir. Lüğətlərdə əsasən "alaqaranlıq" kimi tərcümə olunsa da, "toran" daha spesifik bir məna daşıyır. "Alaqaranlıq" daha geniş bir anlayış olub, günəşin üfüqdən tam yox olmasından sonra və ya tam görünməzdən əvvəlki uzun bir müddəti əhatə edir. "Toran" isə bu müddətin daha qısa, günəşin tam görünməsi və ya batması ilə sərhəd olan, səhər və axşamın həmin keçid mərhələsini ifadə edir. Sözün mənası günəşin işıq şüalarının zəifləməsi və ya güclənməsi ilə yanaşı, hava temperaturunun da dəyişməsi ilə əlaqələndirilir. Bu, səhər toranında havanın soyumaqda, axşam toranında isə soyumağa başlaması ilə müşahidə olunur.
Sözün etimologiyası haqqında dəqiq məlumat yoxdur. Lakin, türki dillərdəki qohum sözlərin araşdırılması onun kökünün qədim türk dillərindən gəldiyini göstərir. Bəzi araşdırmalara görə, "toran" sözü "taranmaq", "yayılmaq", "səpələnmaq" mənasını verən fellərlə əlaqəli ola bilər. Bu da günəş işığının səhər və axşam yavaş-yavaş yayılması, səpələnmesi ilə izah oluna bilər.
Ədəbiyyatda "toran" sözü əsasən təbiət təsvirlərində, atmosferin və ətraf mühitin xüsusi bir anını, əhval-ruhiyyəsini yaratmaq üçün istifadə olunur. Misal üçün, "səhər toranında meşəyə girdi" cümləsində söz, səhər alaqaranlığının sərinliyi və gizəmliliyini vurğulayır. Digər bir nümunə kimi "axşam toranında qayıtdı" cümləsini göstərə bilərik. Burada isə axşamın sakitliyi və gün batmasının melanxolik əhval-ruhiyyəsini ifadə edir. Bu cümlələrdə "toran" sadəcə vaxtı bildirmir, həm də ətraf mühitin vəziyyətini, havanın, rənglərin, işığın xüsusiyyətlərini əks etdirir. Beləliklə, "toran" sözünün işlənmə üsulu onu sadəcə vaxt bildirən sözlərdən fərqləndirir.