Tökmə sözü “tökmək” felləsindən törəmiş isimdir. Əsas mənası maye və ya xırda hissəciklərdən ibarət bir şeyin qaba, qəlibə və ya digər bir yerə axıdılaraq boşaldılması, axıdılması deməkdir. Lakin, bu məna zamanla genişlənərək müxtəlif kontekstlərdə müxtəlif mənalarda işlənməyə başlayıb.
Birinci mənası leksik əsas mənasıdır: bir yerə axıdılması, boşaldılması. Məsələn: "Çaydanı boşaldıb, suyunu fincana tökməli idi." Bu mənada "tökmə" prosesə işarə edir. Başqa bir nümunə olaraq "Dənizi əriyən buzlar tökmənin səbəbkarı oldu." cümləsində "tökmə" buzların əriməsi ilə dəniz səviyyəsinin yüksəlməsini ifadə edir. Bu isə mənanın genişləndirilmiş formada istifadəsini göstərir.
İkinci mənası isə texniki terminologiyada istifadə olunur və əridilib qəlibə tökülmüş metal məmulat deməkdir. Bu mənada "tökmə" hazır məhsulu, konkret əşyanı bildirir. Məsələn: "Avtomobilin mühərriki yüksək keyfiyyətli polad tökmələrindən hazırlanmışdır." və ya "Mis tökmələri antik dövr sənətinin gözəl nümunələridir." cümlələrində "tökmə" konkret metal əşyaları – polad hissələr, mis heykəllər və s. ifadə edir. Bu, sözün əsas mənasından törəyərək yeni bir məna qazanmasını göstərir.
Üçüncü mənası sifət kimi işlənir və "tökmə yolu ilə hazırlanmış", "qəlibə tökülməklə hazırlanan" mənasını verir. Məsələn: "Tökmə dəmir qapı", "Tökmə alüminium hissələr". Bu mənada "tökmə" hazırlama üsuluna işarə edir və əşyanın xüsusiyyətini təsvir edir.
Qısaca desək, "tökmə" sözü həm prosesi (mayenin axıdılması), həm də bu proses nəticəsində əldə edilən məhsulu (metal məmulatı), həm də istehsal üsulunu (qəlibə tökülmə) ifadə edə bilən çoxmənalı bir sözdür. Mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişir.